SAMARITAN
HIỆN THN CỦA LNG THƯƠNG XT

VietNam

 

 

 

 

 

 

Chn Lý Dưới Dạng Thức Nghịch Lý Mu Thũn

T́t cả cục đời Chúa Kit quy vào ṃt sứ ṃnh duy nh́t là đưa nhn loại đi vào con đường hạnh phúc! Ba mươi ba năm tủi đời rạng ngời trong ba năm rao giảng Tin M̀ng! Ba năm truỳn giáo cao đỉm ở Bài Giảng Trn Núi v̀ Tám Ḿi Phúc Tḥt: đ l Tám Ngọ Mn d̃n đưa con người tìm vào ngừn chn hạnh phúc! Tám Ḿi Phúc Tḥt mạc khải cho nhn loại con đường Thin Chúa hoặch định với những sắc thái đặc thù siu vượt trn mọi khn ngoan trí tụ của con người! Tám Ḿi Phúc Tḥt vén màn bí ṃt của ĺi đi hạnh phúc chưa từng có ai dám nghĩ tới. Con đường Chúa hoặch định, tư tưởng Chúa d̃n vào, hình như ngn ngữ của loài người chưa sẵn sàng đ̉ m tròn ý nghĩa, vì th́ những chn lý Chúa phán truỳn, nhìu khi dưới dạng thức của những nghịch lý, mu thũn! Đ̉ lãnh ḥi ý nghĩa qua dạng thức nghịch lý mu thũn, con người bắt bục phải thay đ̉i não trạng, thay đ̉i l̀ ĺi suy tư! Trong Thánh Kinh Cựu-Ước, Thin Chúa đã phán:" Tư tưởng và đường ĺi của ta khng phải là tư tưởng và đường ĺi của các ngươi"! Chưa có ḅc thày nào trong nhn loại dám qủa quýt: nghèo khó, khóc than là ĺi d̃n vào chn hạnh phúc! Chỉ có Chúa Kit bắt đ̀u Bài Giảng "Ngùn-Phúc-Tḥt khởi nguyn từ tinh th̀n nghèo-khó, bằng sự bít khóc-thương, Và trong bài viết nẩy, chúng ta nhắc lại lời khẳng định của Chúa l lòng thương xt, từ tm sẽ đưa con người vào nìm hạnh phúc vững b̀n!

 

Nghĩa Của Lòng Thương Xt

Hai chữ thương xt(từ tm)dùng trong Thánh Kinh Tn Ước mang ṃt nội dung và ý nghĩa khác với quan nịm thường tình của xã ḥi! Người đời hỉu từ tm như ṃt thái đ̣ t́t lành, từ bi hỷ xã đ́i với người kém may mắn, hay thái ḍ bao dung tha thứ cho người phạm pháp như ṃt n hụ, ṃt b́ thí của kẻ ở th́ thượng phong!

Ví dụ như cư xử tử t́ của bn thắng tṛn đ́i với tù binh của phe định! Từ tm, thương xt mà Tn Ước dùng còn đi xa hơn nữa, còn hơn là ṃt thái đ̣, ṃt cách xử th́, từ tm, nhn ái bao hàm ṃt cách th́ hịn sinh của hữu th̉, ṃt cách śng ở đời, ṃt trít lý, còn hơn th́ nữa, nó bày tỏ hành đ̣ng của Thin Chúa trn ging lịch sử nhn loại!

Người ta k̉ chuỵn trong thời th́ chín thứ hai, khi cục chín đang leo thang cao đ̣, khi mà thành ph́ Lun Đn chịu những tṛn bom cũa Đức giáng xúng ngày đm, chương trình Phát thanh Kit giáo t̉ chức những bủi c̀u nguỵn trực típ truỳn thanh. ng C.S Lewis được mời sang Lun Đn đ̉ đìu khỉn chương trình phát thanh đặc bịt ǹy. Lewis là ṃt nhà hng bịn n̉i danh trong các cọng đoàn kit giáo trn khắp th́ giới. Mọi người đều hoan h, ngưỡng ṃ ti ăn ni phun chu nhả ngọc của ng...Cho đ́n ṃt ngày kia trong một chương trình c̀u nguỵn đặc bịt cho các nạn nhn chín tranh, nh́t là cho những người đang chịu trải qua cơn s̀u kh̉ vì sự tàn phá của cục chín. Mọi sự đ̀u t́t đẹp cho đ́n khi ḱt chương trình bằng kinh Lạy Cha, Lewis hăng say c̀n nguỵn cho mọ người, c̀u xin sự tha thứ của Thin Chúa....Xin Chúa tha nợ cho chúng ti...cũng như chúng ti tha cho kẻ làm cho chúng ti phải s̀u kh̉...và tha cho những người Đức...là kẻ thù đang ḍi bom xúng trn thành ph́ chúng ti...th́ là tṛn bom bắt đ̀u r̀n n̉, khng phải bom từ bn phía nguời Đức, mà là những tṛn bom nguỳn rủa, tha mạ từ các thính gỉa của đài phát thanh...những lời trách cứ nặng ǹ từ ban quản trị của đài...và những ph bình gay gắt đ́n từ phíca chính quỳn của thành Ph́ Lun Đn. Họ là những người kit giáo, họ xin Chúa tha thứ cho họ...cho mọi người, tha mọi ṭi ác họ dã xúc phạm..nhưng họ nh́t định khng th̉ tha cho nhữngngười Đức, kẻ thù của họ...Họ trả thù qun Đức bằng cách hạ những đòn ph phán chua cay ác nghịt ln đ̀u ng Lewis! Hằng nghìn cú địn thọa tưới t́p réo vào đài phát thanh...hằng nghìn lá thư phản đ́i ln \án ng Lewis, hằng nghìn chử ký đ̀i phải đủi ng rời thành ph́ Lun Đn và rời khởi Nước Anh! Sau cùng ng Lewis nḥn được văn thư chính thức của chính quỳn địa phương ḱt án ng vì ṭi phản ḅi nước Anh ṭi lin ḱt với qun thù, ṭi phản qúc...

Quan nịm "thương xt,từ tm, nhn aí" của Tn Ước siu vượt trn quan nịm thng thường của các ǹn văn hóa, các lý thuýt lun lý đạo đức của nhn gian! Hai nghìn năm lịch sử Kit giáo ảnh hưởng đ́i với văn minh nhn loại, nguời Kit hữu, nh́t là người tín hữu Kito giáo u Chu, ṽn còn chưa th́u trịt sứ địp của Chúa Cứu Th́! " Thương xt, nhn ái" phát xút từ cung lòng Thin Chúa, vì th́ ṇi dung của nó phảng ph́t hương vị th̀n linh! Là yu thương nḥp th̉, ṃt hành vi của Thin Chúa trong lòng nhn loại! C̀n có ṃt tm h̀n mới, ṃt não trạng mới, ṃt thái đ̣ mới, ṃt tinh th̀n mới ngõ h̀u lãnh ḥi giáo-thuýt nḥp th̉ ǹy!

 

Lng Thương Xt v Cng L Bất Khả Phn Ly

Người ta thường hỉu hai chữ thương xt, từ tm như là ṃt cái gì đ́i nghịch với cng lý. Từ tm, cng lý được xem như hai trạng thái đ́i nghịch khi phải đương đ̀u với hành vi sai qúy, phạm pháp! Trong khi cng lý là tư tưởng nhằm vào vịc đưa ra sự xét xử, án ḷnh cho người vi phạm l̀ lụt, xứng với vịc của y làm, thì từ tm, thương xt ,trái lại, chú trọng vào vịc làm sao thả người đó đi, cho họ được tư do! Ĺy cng lý mà đ́i xứng với từ tm thương xt là đ̀u sai l̀m căn đ̉! Bởi vì, đ̀u đ́i nghịch với cng lý là sự b́t cng, chứ khng phải là "lòng từ tm dung thứ"!

Trọng tm của v́n đ̀ chứa đựng trong “Mối Phúc Tḥt Thứ Năm”, khng quan ḥ gì đ́n hình thức lun lý nhẹ nhàng hay gắt gao, nhưng nhằm giải nghĩa ṃt hình thức khác, mới mẽ của cng lý. Nói khác đi, cng lý thánh thịn và từ tm nhn ái cũng là ṃt thực tại lin quan đ́n cục śng con người, cả hai d̀u đ̀ c̣p đ́n tính cách phải-trái của hành dđng nhn bản! Từ tm nhn aí tìm kím ṃt cái gì khác hơn là sự tuyn án ḷnh, ra hình phạt cho ṭi nhn!Nói khác đi, lòng từ tm thương tìm cách sửa chữa hành vi sai qúy, đ̀ng thời lưu tm đ́n vịc cứu giúp phạm nhn trở nn người lương hịn!

Dùng lý giải đ̉ phn bịt cng lý với lòng từ tm nhn ái sẽ gy nn ng̣ nḥn, phương thức hữu hịu hơn tìm v̀ thực t́ cục śng đ̉ nḥn dịn sự khác bịt trời bỉn ǹy! Cu chuỵn sau đy hy vọng giúp soi sáng v́n đ̀ của chúng ta:

Đó là cu chuỵn của ṃt học sinh trung học tŕn học đi vào ngh̀ ăn cắp. Trong ṃt thị tŕn nhỏ mìn duyn hải đng nam Hoa Ký, ṃt học sinh lớp mười ṃt, đã bí ṃt tŕn học, bỏ nhà ra đi khng ai bít hành tung của c̣u trong ṃt thời gain ngắn: sau khi ăn cắp được chíc xe hơi của trong vùng nng trại g̀n đ́y, c̣u ta bắt đ́u tái xút giang h̀ hành ngh̀ ăn cắp cách táo bạo, khng h̀ sợ pháp lụt, c̣u ta lái xe đi vòng khắp nơi trong thị tŕn, la cà trong các quán ăn , các tịm café, tịm rượu đ̉ dò la. Sau cùng , ngay giữa thin thanh bạch nḥt, c̣u xng vào các tim bun cướp cng khai trước mặt chủ tịm, r̀i lặng lặng ra đi, từ tịm ǹy d́n tịm khác, khng ai dám ra tay vì sợ lin lụy! D̃u khéo léo l̉n tránh tới đu, ít ngày sau, c̣u cũng đã bị cảnh sát địa phương thọp c̉, giam tù chờ đợi ngày xét xử! vì còn là vị thành nin, phin toà xử ṭi c̣u được dĩn ra m th̀m tại tòa hòa giải ṛng quỳn của thành ph́, trong phin tòa, ngoài ṃt vài nhn vin cảnh sát giữ an ninh, có ṃt ś ít người tham dự, trong ś đó ba chủ tịm bị ḿt cướp được mời tói làm nhn chứng. Sau ph̀n bục ṭi có tính cách giáo dục của cng t́ vịn thành ph́, cácchủ tịm nạn nhn được mời len phát bỉu ý kín v̀ vụ cướp:

1- Người thứ nh́t là ṃt cựu qun nhn, ngoài sáu mươi, đã từng tham chín tại vịt nam, từng vào inh ra tử, cho nn ng có thái đ̣ ŕt bình thản, coi như khng có vịc gì quan trong xảy ra! bằng ṃt giọng n hòa, bình tĩnh, ng thưa với toà rằng theo ng: học sinh tŕn học đi ăn cắp là chuỵn qúa t̀m thường trong xã ḥi ngày nay, nh́t là tại thành ph́ ven bỉn ǹy, tử khi ng đ́n sinh śng tại đy, đã chứng kín hằng trăm vụ ăn cắp, có vụ còn gh gớm ǵp ḿy l̀n vụ ǹy, ng nói, tịm ng bị cắp ḿy đ̀ nhỏ khng đáng k̉, ai bun bán vùng ǹy mà khng bị ḿy c̣u nhóc con phá phách đi chút.ng xin tòa phạt nhẹ tha cho c̣u học sinh đ̉ c̣u trởlại trường kịp học, coi như khng có gì quan trọng đã xảy ra! ng tha khng ln án c̣u, cũng khng bắt phải đ̀n bù gì, ng xin tòa tha b̉ng cho c̣u v̀ bình an, típ tục đi học lại! ng còn khi hài với củ tọa xem vụ xử: các gia đình sinh śng vùng ǹy, c ó gia đình nào nguyn vẹn ṃt trăm ph̀n đu! Nhà nào lại khng có con cái gy rắc ŕi trong khu ph́, nhà nào có con tủi mười lăm mười sáu mà khng có chuỵn ăn cắp vặt trong các chợ búa, trong khu xóm, h̀i còn tủi trẻ như chúng, bản thn ti cũng chẳng khá hơn chúng là bạ! tủi trẻ ai mà tránh khỏi những chuỵn cỏn con ́y! Chuỵn nhỏ mà, bỏ qua đi, tha thứ cho tưởi trẻ hm nay. Hm nay, ńu ti ln án gắt gao c̣u ǹy, ngày mai con cháu ti phạm ṭi, ti ăn nói làm sao với bà con c bác trong làng xóm!Thi xin tòa tha cho c̣u, tục ngự có cu: ṃt sự nhịn bằng chín sự lành!

2- Người thứ hai cũng là ṃt chủ tịm tạp hoá, anh ta chừng trn ba mươi tủi, ăn nói đanh thép, thái đ̣ hung hãn với giáng địu đằng đằng sát khí, anh trích nhìu đoạn v̀ lụt pháp Hoa Kỳ phạt nặng những người ăn cắp. Anh bắt đằu bằng những danh từ dao to búa lớn như: ṭi ác, bạo đ̣ng ḷng hành trn đ́t nước Hoa Kỳ, nh́t là tại các thành ph́ lớn. Người dn Hoa Kỳ ngày nay khng còn cảm th́y được an bìnhnữa, ngay cả trong khu ph́ của mình, tài sản, sự nghịp bị đe dọa bởi những ph̀n tử b́t lương, lười bíng khng chịu làm ăn lương thịn bằng cách bình thường tức đ̉ dọt m̀ hi kím bát cơm, họ là những su mọt của xã ḥi, r̀i bằng ṃt giọng gịn dữ, anh ta chỉ vào mặt c̣u học sinh bị cáo, xỉ vả nặng lời: thứ ǹy là bụi bặm của xã ḥi, thứ bụi đời ǹy c̀n quét sạch, c̀n phủi đi khỏi cục śng, c̀n thanh toán đi cho xã ḥi bớt đi ph̀n lo lắng s̀u kh̉. Chng ti, những thương gia vùng ǹy ḿt ăn ḿt ngủ vì tuị trẻ kh́n nạn ḿt dạy ǹy. Ḱt lụn anh xin tòa ra hình phạt nặng nh́t có th̉, bỏ vào tù lu nh́t có th̉, đ̉ đ̀ng bào trong ph́ được śng bình yn!

3-Người thứ ba là ṃt phụ nữ, bà ta trạc tủi ngoại tứ tùn, khi được mời ln phát bỉu v̀ ṭi ăn cắp của c̣u học sinh, bà ta có thái đ̣ như ṃt bà mẹ quan tm đ́n con cái, khi phát bỉu, bà ta khng nói với quan tòa, hoặc phn bua với cử tọa! Bà ku tn đch danh người bị cáo, bà ta nói bà ŕt ngạc nhin v̀ hành đ̣ng sai qúy của cậu trai: bà tỏ ra bùn thay cho gia đình bị cáo có đứa con trai duy nh́t, khng chịu học hành theo đủi chúng bạn, học thành tài, mà lại bỏ học ngang xương đi cắp đường cắp chợ tḥt là nhục nhã cho gia đình, nh́t là làm kh̉ tm người mẹ ŕt hìn từ, cũng là bạn thn của bà! Ṃt đ̀u đáng ghi nḥn, trong lúc hai người đàn ng ln phát bỉu, c̣u rai tỏ ra thản nhin, mặt lạnh như tìn, nhưng từ khi bà thứ ba ln tíng, c̣u bắt đ̀u tỏ ra ng̣m ngùi, nh́t là khi bà ta nhắc đ́n chuỵn mẹ của c̣u là bạn thn của bà, mẹ c̣u ŕt đau lòng khi bít người con trai duy nh́t của mình tŕn học, đi hành ngh̀ ăn cắp chợ! Sau khi nói với c̣u trai v̀ sự thịt hại của vịc bỏ học, sự nhơ nhúc của hành vi ăn cắp, ḥu qủa khn lường khi bị v́t đen lụt pháp Hoa Kỳ ph́t ln tn tủi,v́t đen theo sút cục đời, h̀ sơ ăn cắp khng cho phép c̣u có ṃt tương lai trong sáng! bà ta quay lại nói với vị quan tòa đang chăm chỉ lắng tai nghe lời của bà mẹ khuyn con trước vành móng ngựa! Bà ta trích cu ngạn ngữ Vịt Nam v̀ hình phạt c̀n có đ̀ sữa sang thói x́u, bà nói :" tục ngữ có cu, người thì roi, voi thì búa, xin tòa ra hình phạt cho bị cáo, vì c̣u ǹy phải phạt xứng với ṭi cu đã gy nn, nhưng xin quan toà ban cho ti ṃt đặc n là ti mún d́n thn vào vụ sử phạt ǹy, bằng cách bắt c̣u ta, m̃i ngày sau khi đi học v̀, phải đ́n tịm trình dịn ti, ti mún coi, ti sẽ làm được gì đ̉ giúp bị cáo có cơ ḥi làm lại cục đời, ti chịu trách nhịm v̀ bị cáo trong sút thời gian quan tòa đặt dưới quỳn giám ḥ săn sóc của ti!

 

Ba Thi Độ Tri Ngược Trước Một Thưc Tại

Đứng trước ṃt trường hợp phạm pháp thng thường, th́ mà có ba cách phn xử khác nhau, tượng trưng cho ba thái đ̣ trái nghịch nhau:

1- Người thứ nh́t xù xoà d̃ tính, tượng trưng cho lương tm d̃ giải, ṃt lụn lý nhẹ nhàng, uỷn chuỷn theo hoàn cảnh, tóm lại, loại người ǹy, tượng trung cho ṃ thứ thái đ̣ lun lý dững dưng, khng ĺy gì làm quan trọng, mĩn là có sự dàn x́p ̉n thỏa, tránh phìn phức sau ǹy. Với thái đ̣ lun lý dững dưng trước cng lý và ṭi ác, thái đ̣ hù cả làng, chẳng ai thua ai được, tha cho phạm nhn đi trong tự do là thượng sách! Loại người ǹy có đ̀y d̃y trong xã ḥi tn tín của chúng ta, ṃt xã ḥi chủ trương chung śng hòa bình, ĺy sự nhường nhìn, thỏa hịp làm căn bản lý thuýt áp dụng trong mọi lãnh vực của cục śng:

Thương thuýt, thỏa hịp(compromise) là chủ thuýt hướng d̃n cục śng, với chủ thuýt ǹy, chẳng ai hoàn tòn hơn, mà cũng chẳng có ai hoàn toàn thua l̃: m̃i người nhường nhìn ṃt chút là xong, chẳng c̀n có ṃt nguyn t́c t́i thượng nào cả, cũng chẳng có ai là tuỵt đ́i đúng hay sai, có đúng m cũng có sai, chi bằng dung hòa, thỏa hịp đ̉ mọi người đ̀u có lợi, th́ là v́n đ̀ được giải quýt ̉n thỏa. Áp dụng vào vụ án ăn cắp cũa c̣u học sinh, người kh̉ chủ thứ nh́t khng ḱt án vịc làm bị cáo, vì cho khng quan trọng, khng đáng lưu tm cho lắm. Đàng khác, tránh ḱt án, theo kinh nghiẹnm của ng ta là ṃt đ̀u khn ngoan, vì trách cho ng phìn hà bị băng đảng trả thù mai sau. Tránh v́n đè cũng là ṃt hình thức giải quýt v́n đ̀! Khng ḱt án ṭi phạm, khng những tỏ ra nhn từ mà còn đ̀ phòng lỡ sau ǹy người nhà của mình phạm pháp, người khác cũng cư xử d̃ dàng với mình! Đàng nào thì thái đ̣ dững dưng của người thứ nh́t cũng dựa trn ṃt thứ lý thuýt gọi là "tịn lợi chủ nghĩa"(utilism), hoặc thực t́ chủ nghĩa(pragmatism) theo đó cái gì thực t́ có lợi cho ta là t́t, nn theo, nn thực hịn!

2- Người thứ hai tượng trung cho thái đ̣ bảo thủ, nh́t định ln án, xét ṭi người đã gy nn ṭi ác, khng chút thương xót! Thái đ̣ này bỉu trung cho ṃt thứ lun lý khắt khe" mắt đ̀n mắt, răng đ̀n răng", đã phạm lụt, phải đ̀n ṭi! C̀n sát phạt đ̉ giữ uy quỳn cho luqt pháp, đòng thời phạt đ̉ nn gương cho người khác trong chìu hướng:"Sát nh́t nhn, vạn nhn cụ" Gít ṃt người đ̉ làm cho ṃt trăn người khác phải khíp sợ mà tn trọng luạt pháp! Anh thứ hai vì th́, khi được mời nói, anh ta khng thèm quan tm đ́n bị cáo, anh ta chỉ nói với quan tòa, nhằm chinh phục quan tòa phạt bị cáo tḥt nặng, với anh, càn phải xét xử, c̀n phải ln án, c̀n phải quét sạch buị ḅm cục đời! Nghĩa là, với anh ta, cng lý c̀n được tn trọng, c̀n duy trì sức mạnhcủa cng lý, tình thương xót khng c̀n xét đ́n trong tòa án. Nơi đy chỉ quan tm ṃt đ̀u: có ṭi hay khng( guilty or not guilty). Ńu có bằng chứng rỏ ràng và hỉn nhin bị cáo phạm ṭi, ln án, ra hình phạt là b̉n pḥn của người có trách vụ bnh vực cho cng lý! C̀n phải trừng trị ṭi phạm xứng với vịc nó làm! C̀n sát phạt nhn danh nhn loại, nhn danh các gía trị cao cả! Càn sát phạt ṭi phạm đ̉ bảo đản an toàn cho người dn v ṭi. Nhn danh cng lý, nhn danh uy quỳn của lụt pháp, nhndanh cho xã ḥi, phạm nhn phải đ̀n ṭi, phải chịu phạt cách xứng đáng với ṭi ác đã phạm! T́t cả mọi lý giải, t́t cả mọi bịn minh, t́t cả mọi bằng chứng đ̀u nhằm ṃt mục đích duy nh́t là ḱt án, bục ṭi, và ra án ḷnh! Nơi đy phạm nhn khng được đ̀ c̣p đ́n, khng có ch̃ cho tình thương yu nhn aí cảm thng! Mọi sự đ̀u phải tun theo quy lụt:" Thẳng mực tàu, đau lòng gh̃" hoặc nói theo ca dao vịt nam:" thương em thì đ̉ trong lòng, vịc quan thì cứ phép cng mà làm"!

Từ c̉ chí kim, đương đ̀u với người phạm pháp, hình như chỉ có hai thái đ̣: cứng rắn hay m̀m dẻo: Ńu chủ trương cứng rắn, ta phải theo kỉu lý lụn của nhn ṿt thứ hai trong cu chuỵn, phải ln án phạt người đã gy nn ṭi ác! Ńu m̀m dẻ , ta nn theo sự d̃ dàng, khng ĺy gì làm quan trọng của người thứ nh́t, cứ thả cho người ta đi bình an, khỏi gy thù oán phìn phức, bít đu sau ǹy có lợi cho mình, đượ người ta nghĩ tình ma trả ơn hay , mai sau ńu lỡ ra con cái mình rơi vào hoàn cảnh tương tự, nười ta nhớ lại chuỵn xưa mà tha cho con cáo mình! Nhưng t́t hơn h́t là khng đặt thành v́n đ̀. Chạy tŕn v́n đ̀ là thượng sách" Đào vi thượng sách" c̉ n hn c6 dạy trong mun vàn ḱ, chạy tŕn là ḱ hay nh́t!)

3- Người đàn bà trong cu chuỵn đại dịn cho ṃt thứ lun lý mới, lun lý tình người, lun lý của tứ tm nhn ái!

Nơi người đàn bà ǹy có ba đức tính quan trọng tạo nn ṃt con người có nhn vị vững chãi:ba đức tính đó là: mạnh dạn, khn ngoan, và thực t́.

a-Mạnh dạn, vì dám nhìn thẳng vào thực t́, tức là hành đ̣ng phạm pháp của c̣u trai trẻ. C̣u tŕn học là đ̀u đáng trách, vì thíu trách nhịm khng chu toàn b̉n pḥn của mình! Ăn cắp là ṭi ác làm thịt hại tha nhn, khi chủ trương đi ăn cắp, c̣u ta vi phạm vừa lut đạo vừa lụt đời. Mạnh dạn, vì bà ta dám nói thẳng vào mặt c̣u tra trẻ khng sợ bị trả thù. Mạnh dạn vì bà ta bắt phạm nhn phải nhìn nḥn hành đ̣ng sai trái của mình, mạnh dạn vì bà khng bịn minh, bnh vực cho ai, nhưng chỉ mún làm sáng tỏ cng lý!

b-Khn ngoan, vì bà nói với phạm nhn, khng phải với uy quỳn của ng chánh án, nhưng nói với trái tim của ṃt người mẹ, bà khn ngoan vì đánh trúng đỉm tm lý, ć khu gợi ln trong lòng phạm nhn tình thương cảm và sự đau lòng của người mẹ, như th́, bà vừa đánh ṃt lúc hai chín tṛn, bà vừa làm sáng tỏ cng lý, bắt phạm nhn nhìn nḥm ṃt thực t́ phủ phàng là mình đã vi phạm l̀ lụt, mặt tṛn thứ hai là bà làm cho c̣u ta phải m̀m lòng vì tình thương người mẹ, nhờ đó, trong lòng c̣u đã loé ln sự ăn năn th́ng h́i, sẳn sàng ch́p nḥn chịu hình phạt vì ṭi mình gy nn!

c-Thực t́, bà khng lý lụn sung, hay chỉ ĺy lòng c̣u trai trẻ ṃt cách mỵ dn, nghĩa là dùng những lời khn ngoan ćt đẻ chinh phục người khác vì t0 aí, co ngạo của mình thi, khngnhắm mục đíc gì nữa. Trong trường hợp ǹy, người đàn bà ŕt thực t́, trong cách đ̀ nghị hình phạt áp dụng thực t́ cho phạm nhn, tức là đặt phạm nhn dưới quỳn giám ḥ cua mình, đ̉ ra tay giáo dục nhằm cải hoá con gười của chàng trai. Thực t́, vì đó là cách trừng phạt qua con đường giáo dục, ṃt qúa trình giáo giáo hóa con người, nh́t là đ́i với giới trẻ! Cả ba đức tính mạnh sdạn, khn ngoan, thực t́ đ̀u nói ln ṃt đ̀u là bà ta có lòng từ tm, bà bnh vực cho cng lý, nhưng cng lý là nhằn giáo hóa thương xót con người. Chính lòng từ tm nhn ái của b7 đã khín bà có thm can đảm, dám d́n thn vào ṃt vịc khó khăn, là dám giáo hóa ṃt thạnh nin phạm pháp, khng bằng hình phạt vũ lực, nhưng bằng tình thương và nìm tin của bà. Bà tin vào tình thương, tin vào con người, và dám hy vọng mình sẽ làm được vịc giáo hóa con người. Bà khng ng̀n ngại khi tin vào bảmn tính t́t lành của con ngưừi, tức là tin vào"Nhn chi sơ, tính bản thịn". Có l̃ bà nói thay cu nói của c bé Do-Thai Anna Franks:"D̃u sao chăng nữa, ti ṽn tin vào con người"!

Ch́p nḥn con người, ngay cả trong tình trạng ṭi lụy nhơ nhúc, d̉ yu thương, đ̉ cải hóa, đ̉ thăng hóa nhm ph̉m cũa con người! Đó là con đường thin Chúa đ́i xử với nhn loại. Đó là lịch sử cứu cghục củati và của bạn! Đó là cách th́, chúng ta được mời gọi đi vào ḿi tương giao với Thin Chúa chúng ta!

By giờ hãy đẻ cho tm tư lắng đọn, hãy đẻ cho những lý thuýt nằm yn, hãy đ̃ lời Phúc Tḥt thứ năm vang vọng ṭn đáy lòng"Phúc cho ai có lòng từ tm nhn ái, vì sẽ nḥn được lòng xót thươg"(Matt 5:7)

 

Cám D̃ Trở Nn Pharisu Thời Đại

Khi Chúa l chn rảo bước trn khắp nẻo đường xứ Palestina, từ đ̀i ni đ́n bờ bỉn, từ thành thị đ́n thn qu, lòng Ngài khng mong gì hơn là giáo thuýt Bát Phúc của Ngài được người đời ch́p nḥn làm m̃u mực của đời śng hạnh phúc!nh́t là đ́i với những ai chọn Ngài là đường chn lý. Ṃt khi người tín hữu hăm hở ch́p nḥn và lựa chọn ṃt trong Bát Phúc làm lý tưởng śng, Thin Đàng hãy còn xa, phìn lụy hãy còn nhìu! vì ńu khng có ṃt lòng đạo đức cao đ̣, ṃt sự qun bình đời śng tuỵt dịu, người con cái của Chúa ṽn còn cái nguy cơ lìu lĩnh đi vào cơn cám d̃ bín thành pharisu tn thời! Ví dụ sự lìu lĩnh đi vào nguy cơ đới với những ai hăm hở m ́p lý tưởng cng lý làm lẽ śng, ńu khnh khn khéo, họ có th̉ đi đ́n ch̃ đánh ḿt cảm thức v̀ tình trạng ṭi l̃i và ýu đúi của thn pḥn làm người!

Chúa Kit ý thức được sự lìu lĩnh ḿt thăng bàng trn, nn người đã có dụng ý khi k̉ cho các mn đ̣ v̀ dụ ngn có hai người ln đ̀n thờ c̀u nguỵn!

Tại sao con người c̀n phải ln đ̀n thờ c̀u nguỵn? Đ̉ được lượng định gía trị của mình! Được lượng định gía trị, là ṃt nhu c̀u thít yéu của con người! Được lượng định gía trị có nghĩa là mún bít thực trạng ln lý tính của chính mình, có nghĩa là con người mún bít xem ình x́u t́t đ́n mức nào! Ṃt con người d̃u có sa đọa, hư đ́n tới đu, ṽn mún đứng ḍy ln đường đi v̀ tìm ngùn chn thịn mỹ, đ̉ th́y mình còn là mình, đ̉ th́y mình còn là người được Thin chúa đóng ́n lun lý tren trái tim, chn vuì trong thn xác! Thn xác ́y d̃u có bị vuì ḍp bởi sóng gió ba đào, đ̃u có bị gng cùm hãm nh́ bởi dục vọng và ṭi l̃i đ́n đau chăng nữa, con người , tự su thẳm trong trái tim, nìm khát vọng mún th́y mình còn gía trị lun lý! chính gía trị lun lý ́y là tíng chung làm cho con người tỉnh giắc m phù phím!

Hai người ln đ̀n c̀u nguỵn trong chuỵn Chúa k̉, ṃt người thục giai ćp bịt phái, còn người kia là ṃt kẻ thu thú v danh tỉu t́t, hạng người bị xã ḥi coi khinh vì làm tay sai cho ngoại lai, áp bức, bóc ḷt dn chúng!

Những người phái pharisu tự kiu tự phụ v̀ lòng trung thành tun giữ l̀ lụt Moisen trong từng chi tít nhỏ nhặt! Họ là những người Do-Thái đạo đức, ṭn tụy duy trì và phát huy truỳn th́ng văn hóa đặc thù của t̉ tin họ, ngay cả trong những thời kỳ bị ngoại bang đ ḥ!Những người dn nghèo nàn đơn sơ tán dương, ca tụng họ, phong cho họ là ḅc thày của của đại chúng, họ có ṃt th́ đứng oai phong trong c̣ng đoàn những người Do-Thái.Họ đóng vai lảnh đạo, hướng d̃n qùn chúng! Khng lạ gì khi những người pharisu khinh khi mịt thị đám người gọi là Republicans, thu thú, tay sai của qun xm lược Roma! Những người thu thú, vì míng cơm manh áo phải làm cng cho qun đ̣i vĩn chinh, bị mang tíng là những kẻ phản qúc, ch́ng lại với truỳn th́ng của t̉ tin! Xã ḥi Do-Thái nhìn những người thu thú như những con người khng còn chút gía trị, tóm lại, họ bị coi là phường ṭi l̃i!

Đ̉ giúp các mn đ̣ đ̀ cao cảnh giác khỏi vướng vào "men Bịt-Phái", khỏi sa chước cám d̃ tự cao tự đại, khinh khi tha nhn, đ̀ng thời giữ cho mn đ̣ có sự thăng bằng, khng lìu lĩnh theo lý tưởng mà qun lảng đi con người bằng xương bằng thịt, quen đi chn lý căn bản ǹy là con người v́n bản tính dòn mỏng ýu đúi, thục v̀ gia đình nhn loại ṭi l̃i c̀n lòng từ tm nhn aí của Thin Chúa.

Chúa Kit dùng dụ ngn hai người ln đ̀n c̀n nguỵn đ̉ bày tỏ với các mn đ̣ vịc lượng định gía trị của Chúa khác xa sự lượng định của con người! Vì ḅc thang gía trị của Chúa cũng khác với bảng gía trị của con người! Ngài phán bảo họ:" Người Bịt Phái đứng sững nghnh ngang c̀u nguỵn đ̣c thoại với chính mình mà rằng:" lạy Chúa ti, ti cảm đ̣i ơn Ngài vì ti khng gíng nh3 nhữngngười khác gian tham, b́t lương, ngoại tình, hay là như tn thu thú ṭi l̃i kia!Ti ăn chay m̃i tùnhai l̀n, ti dng cúng cho đ̀ nthờ ṃt ph̀n mười b̉ng ḷc! Trong lúc đó, người thu thú đứng lén đàngxa xa, khng dám ngước mắt ln nhìn trời, nhưng ṃt đ́nm ngực mà rằng:"Lạy Thin Chúa, xin kh́ng thương xót ti là kẻ ṭi l̃i"!

Ta bảo các ngươi, người ǹy ra v̀ được ơn tha thứ, còn người kia thì khng, vì h̃ kẻ nào nhắc mình ln sẽ bị hạ xúng, còn ai hạ mình xúng, sẽ được nhắc ln"( Luca 18:11- 14a)

Ḱt qủa của vịc ln đ̀ c̀u nguỵn: người thu thú ra v̀ được ơn tha thứ, còn người bịt phái trở v̀ nhà tay khng! Lý do su xa là tại vì người bịt phái khng tìm gặp Thin Chúa, cũng chẳng c̀n chi đ́n Ngài! ng ta khng c̀u nguỵn với ai cả, nhưng là đ̣c thọai với chính mình. Lòng tự cao tự đạii của ng qúa cao khin ng khng còn nhìn th́y ai khác, ngoài chính cái ti kiu căng tự phụ! ng đã tự xy ngục tù và tự nh́t mình vào trong đó! Bức tường của tự tn mạc cảm đã che khút mắt mũi của ng! ng ta đứng sững nghnh ngang, chẳng còn nhìn th́y gì, chẳng còn trng th́y ai, ngoài mớ cng đức do mình tạo nn đ̉ khoe khoang, tự phụ! ng khng c̀n Thin Chúa lượng định gía trị, vì chính ng đã tạo nn gía trị do các hành vi của bản thn. hành đ̣ng như th́, người bịt phái tự tách lìa mình xa khỏi gia đình nhn loại, khi ng khng mún gíng như những con người khác, ng cũng đánh ḿt lun Thin Chúa, vì ng h́t còn bít c̀n Thin chúa đ̉ làm gì, ngoài vịc đ̉ nghe ng ta khoe khoang v̀ thành tích nhn đúc của mình! Ṃt khi c ḷp khỏi c̣ng đ̀ng nhn loại, khinh khi, ln án và xa lánh con người bằng xương bằng thịt, ng ta trở nn tha hoá, phóng th̉, trở nn xa lạ với chính mình, khng còn śng"ở đời, và với tha nhn nữa". Nói theo danh từ trít hịn sinh, người bịt phái trở thành vong thn! Từ vong thn đ́n vong n cùng Thin Chúa khng bao xa. Khi ng ta khước từ con người, ng cũng h́t lý do lin ḥ với Thin Chúa nữa, vì Thin Chúa là Cha nhn ái đ́i với con nguời l̀m than, ku van c̀n tình yu thương tha thứ của Ngài!

Cám d̃ của "Men Bịt-Phái" là đy! Tức là khi con người tưởng mình là th̀n thánh, qun đi ǵc tích phàm hèn của mình, qun đi thn pḥn làm người trong sự dòn mỏng, trong cảm năng ṭi l̃i ýu đúi! Tóm lại, ḿt đi sự thăng bằng của đời śng con người! Khi k̉ dụ ngn trn, Chúa có giáo hún các mn đ̣ khng đi vào đường mòn của người bịt phái, con đường đưa đ́n sự tự hủy dịt mà thi!

 

Lng Thương Xt v Cng L Lun Song Hnh

Chúa Kit khng trách cứ những ñ lực theo đủi cng chính của bịt phái, đ̀u tai hại, cứ tưởng mình là cng chính để r̀i khinh ch người khác, ln án mạ lỵ đ̀ng loại, khinh thường những người khng có may mắn hoặc gặp hoàn cảnh ưu đãi như mình! Chúa Kit khi long trọng tuyn dương Phúc Tḥt cho những ai có lòng thương xót người, là ć ý giáo hún các mn đ̣ c̀n có sự thăng bằng trong c̣c śng, cho d̃u hăm hở theo đủi sự cng chính, cho d̀u m trọn cng chính như lý tưởng cục đời, người mn đ̣ Chúa c̀n có lòng từ tm nhn ái. Nói khác đi, sự cng chính c̀n được đo lường bằng trái tim từ tm nhn ái, bằng hành đ̣ng đ̣ lượng khoan dung. D̃u đang chín đ́u cam go dành lại cng chính cho đời, con cái Chúa lun phải có trái tim yu thương tha thứ đ́i với những ai khng cùng ṃt chín tuýn với mình! Cũng như đức cng chính chú trọng đ́n vịc sai qúy như ṃt dữ kin, lòng từ tm dung thứ chú tm đ́n con người gy nn sự sai qúy, với mục đích giúp con người đó có cơ ḥi sửa sai đ̉ trở nn hoàn bị hơn.

Hăm hở theo đủi cng chính mà thíu đi trái tim đ̣ lượng khoan dung, chúng ta d̃ đi vào nguy cơ đánh ḿt cảm quan là con người và thn pḥn làm người của mình! D̃u bản thn ta có đạt tới mức cng minh chính trực bao nhiu chăng nữa, chúng ta khng qun chn lý ǹy: chúng ta thục v̀ gia đình nhn loại ýu đúi ṭi l̃i! Tính cách dòn mỏng, ýu đúi ṭi l̃i đã ghi d́u đặm đà trn thn pḥn làm người của ta, như ṃt nét đặc thù: là con người, có nghĩa là có th̉ sa đoạ, hư đ́n ! Thánh phaol khẳng dđịnh, "trong ti có m̀m ḿng của mọi sự dữ, ńu khng có ơn thánh của Chúa phú trợ, ti có th̉ làm b́t cứ đ̀u đ̀i trụy nào mà người ta làm được!(....)

Nhìn nḥn thn pḥn và đìu kịnlàm người giúp ta bít cư xử từ tm khoan dung với anh em đ̀ng loại, nh́t là những người đang śng trong vòng kìm tỏa của dục vọng, ṭi l̃i!

Mặt khác, đ̉ giúp ta bít khim nhu nhn ái đ́i với tha nhn, ta nḥn dịn nhu c̀u kh̉n thít của cục śng ring tư của chính mình, đó là hu c̀u c̀n đ́n lòng từ tm đ̣ lượng của Thin Chúa! tác gỉa ThánhVịnh nhắc nhớ ta:" Ńu Chúa ch́p ṭi Chúa ơi, nào ai śng n̉i, nhưng vì trong Chúa có ơn tha thứ, làm cho nhn loại được nhờ”

Là ṃt ph̀n tử của gia đình con cái Chúa, m̃i hành đ̣ng ta làm , t́t hay x́u , đ̀u có m hưởng đ́n các ph̀n tử khác, là anh chị em ta. Tục ngữ Viẹt có cu, ṃt con su làm r̀u ǹi canh" hoặc, "ṃt con ngựa đau, cả tàu bíng cỏ"! Thánh phaol khẳng định v̀ tính cách lin dđới ṃt thít giữa cá nhn và cọng đoàn dn Chúa:"có ai bùn s̀u kh̉ sở mà ti sung sướng được sao, có ai hư hỏng mà ti vui m̀ng sao...vui với nguời vui, khóc lóc với những ai kh̉ s̀u...ti trở nn t́t cả cho mọi người..Omnia omnibus factutus sum)..Nhn lọa mang theohình ảng của ta, và ta mang theo hình bóng của nhn loại...Cứ nhìn tḥt su vào đáy của con tim, hãy lắng đọng tm h̀n, chúng ta sẽ phám phá ra c̣i ngùn và d́u v́t ṭi ác ghi rõ v́t lằn trong ta! Khuynh hướng v̀ sự dữ và d́u v́t ṭi l̃i ghi đ̣m nét trong lòng nhn tính của ta. Tự sức lực ring tư, ta hoàn toàn b́t lực vượt thoát khỏi vực su ngun ngút ǹy! Thánh Phaol có l̀n đã ku ln: " Kh́n thn ti! Ai sẽ cứu ti khỏi trạng húng đen t́i ṭi l̃i ǹy! Đ̀u phải làm ti lại khng làm, đ̀u ti khng mún, ti lại làm"! ( I Cor....)

Tự vực su thăm thẳm của kiếp đọa đày, con người nng tm h̀n ln cùng Chúa, tha thít ku c̀u Ngài cứu giúp:" Trong gian nan ti đã ku c̀u, và Chúa đã lắng tai nghe tíng ti van xin" ! Tḥt ṿy, Chúa khng bao giờ làm ngơ trước tíng van xin cù kh́n của ta, Ngài lắng nghe lời c̀u của ta với tình thương yu nhn ái. Ngài ch́p nḥn lời nguỵn xin của ta với t́t cả thứ tha thương xót!

Cảm nghịm được lòng từ tm nhn ái của Chúa, chúng ta mới th́m thía sứ địp vang vọng trong Phúc Tḥt thứ năm:"Phúc cho người có lòng thương xót". Lòng thương xót người là m̃t n hụ, ṃt qùa tặng tù cung lòng Thin Chúa! Ai đ́i xừ nhn aí xt thương đ́i với đ̀ng loại, người đó sẽ được thin chúa chúc phúc cho, vì họ đi trong quỉ đạo yu thương của Thin Chúa! Họ trở nn nhn aí đ̣lượng như Cha trn cư xử đ lượng với h́t mọi loại thọ sinh! Yu thương tha thứ được coi như trọng tm giáo thuýt của Chúa Kit, mà Ngài gọi là giới răn mới:" Th̀y ban cho các con ṃt giới rănmới làcác con hãy yu thương nhau! Cú d́u ǹy, thin hạ nḥn bít các con là mn đ̣ của ta, làcác conbít yu thương nhau! TTrong sút ba năm đi rao giảng tin m̀ng, Chúa Kit đã dùng mọi cơ ḥi, dùng nhìu ví dụ, nhìu cu chuỵn khác nhau đ̉ quảng dĩn giáo thuýt mới của Ngài, giaó thuýt Yu Thương. Bởi vì Yu-Thương định nghĩa bản vị của Thin Chúa:" Deus caritas est!" Thin Chúa là tình yu"(1Jn 4,8-16) Thánh Gioan qủa quýt th́!

Nói theo ngn từ trít học, ýu tính của Thin Chúa là hữu th̉ tự hữu, mà hịn hữu theo cách th́ đặc bịt của Ngài là yu thương . Nói khác đi, tình yu là con đường đưa ta đ́n sự hỉu bít v̀ Tin Chúa, khng chỉ bằng trí thức, mà cảm nghịm bằng toàn dịn hữu th̉ con người! Chúng ta khng ng̀n ngại khi khẳng định Tình Yu mặc khải cho ta , vén màn bí ṃt v̀ thực th̉ của Thin Chúa! Nói theo ngn từ thn thương của thánh Gioan:" Ai bít yu là bít Thin chúa"! (1Jn 4, 7)

Cảm nḥn như th́, Thin Chúa khng còn là ṃt cái gì xa lạ với con người, Ngài là chính sức śng của nhn loại, ṃt sức śng dạt dào tun chảy từng giy phút qua giòng huýt quản, và qua từng nhịp đ̣p của trái tim. Khi trái tim ngưng đ̣p, sự śng ch́m dứt! khi con người h́t bít yu thương, d̃u th̉ xác còn śng, nhưng tm linh coi như đã ch́t r̀i! Thánh Gioan còn qủa quý mạnh mẽ hơn, khi Ngài nói:" Ai bít yu thương, người đó nḥn bít Thin Chúa! Khi h́t còn bít yu thương, con người khng cảm nghịm được Thin Chúa nữa"! Nói khác đi, yu thương đòng loại, là con đường Thin Chúa bày tỏ chính mình cho con người, vì Ngài là ṃt thực th̉ śng đ̣ng trong chính thực th̉ śng đ̣ng của nhn loại. Thực th̉ đó chính lá tình yu thương nhn ái!

 

Người Samaritano, Hiện Thn Của Lng Thương Xt

Chúa Kit, trong qúa trình hún luỵn các mn đ̣, lun lun dạy cho các ng bằng những hình ảnh, những dụ ngn ĺy ch́t lịu trong đời śng, v̀ lòng yu thương đ̀ng loại! Ṃt ngày kia , có ṃt học sĩ đ́n hỏi ngài những cu hỏi hỉm hòc, khi trả lời cu hỏi ng ́y đưa ra: "Ai là người đòng loại của ti"?Chúa trả lời ng ta bằng cách k̉ cu chuỵn "Người ḅ hành x́u ś"đi tù Jerusalem tới Jericho, dọc đàng chẳng may bị sa vào tay bọn sơn tặc! Sau khi bóc ḷt h́t tìn bạc, người ḅ hành kh́n kh̉ bị bọn cướp đánh cho nhừ tử r̀i bỏ dở śng dở ch́t quằn quại bn đường. Xảy ra là có th̀y tư t́ cũng qua đường đi v̀ hướng ́y, ng ta trong th́y cơ sợ bèn lánh sang ṃt bn đường r̀i đi vợi vàng! t lu sau đó có th̀y Lvi cũng qua ĺi ́y, khi trong th́y sữ tình, ng ǹy cũng vội vng bỏ đi vì sợ phải lin lụy! Sau cùng, có ṃt ḅ hành người dn ngoại sứ Samarita cũng qua đường, khi trng th́y tình cảnh người ḅ hành b́t hạnh, ng ta bèn xúng ngựa, ĺy rượu d́m ra mà rửa ŕy băng bó nạn nhn,( Luca 10; 29-35) Sau cùng vực nạn nhn ln ngựa v̀ qun trọ cho tịn b̀ săn sóc. Sáng mai, trước khi đi lo cng vịc, ng ta ku chủ quán ra dặn dò phải chăm sóc nạn nhn chu đáo, khi xong vịc trở v̀ sẽ trả cng cho ḅ ḥu! K̃ đ́n đó, Chúa Kit đưa mắt nhìn ng lụt sĩ và hỏi ng:" Trong ba người qua đường trn đy, ai là đ̀ng loại của người ḅ hành x́u ś? ng lụt sĩ trả lời khng ng̀n ngại:" Người đã tỏ ra lòng thương xót cứu giúp đ́i với người kẻ gặp hoạn nạn!" (Luca 10: 36-37).

Qua cu chuỵn, Chúa Kit mún dạy các mn đ̣ v̀ cách lượng gía của Cha khác xa cách thức của th́ gian: người mà qùn chúng Do-Thái khinh khi, coi rẻ là "tà ma ngoại đạo" lại có tác phong hào hịp, nghĩa khí, có lòng nhn đạo, bít thương xót cưu giúp ngưưòi đ̀ng loại! Trong lúc đó, hạng người được qùn chúng đ̀ cao khen ngợi, chím ṃt ch̃ đứng cao trn bực thang gía trị , người mà dn chúng tn trọng cung kính với danh hịu “ hàng đạc đức", tượng trưng cho những gì linh thing cao quí của tn giáo truỳn th́ng dn ṭc của họ, lại tỏ ra h́t sức hèn mạt, nhu nhược, thíu tình người trong cách cư xử đ́i với kẻ gặp rủi ro hoạn nạn! Những người mà Chúa đã dùng mịng lưỡi tin tri Isaia ln án :

"Dn ǹy kính ta bằng mi mịng, còn lòng trí chúng ở xa ta"( Is.39,13; Mt 15,8.).

Nói tóm lại, Chúa dùng lòng thương xót, tình bác ái làm chíc cn đ̉ xem xét, đ̉ lượng định giá trị con người! Gía trị ṇi tại của con người khng căn cứ vào giai t̀ng xã ḥi hay địa vị cao th́p trong vai trò tn giáo, mà là ở t́m lòng từ tm đ̣ lượng nhn ái của người đó đ́i với đ̀ng loại! Sự ng̣ nḥn tai hại của truỳn th́ng Do-Thái đ́i với dn ngoại Samarita là ṃt l̀m l̃n gh gớm c̀n phải sử đ̉i!

Chúa Kit đã dng hín các mn đ̣ Do-Thái của ngài cơ ḥi bằng vàng đ̉ học hỏi và sửa đ̉i! Ṃt khi đã trở thành mn đ̣ của Chúa Kit r̀i, khng còn bin giới chủng ṭc, khng còn hàng rào của văn hóa truỳn th́ng, khng còn phn ranh giữa người với người: t́t cả đ̀u là anh em trong ṃt đại gia đình nhn loại mà Thin Chúa là vị Cha Chung! Ngài là Cha của mọi tình nhn ái! Cũng như người Samarita trong cu chuỵn, khi đ́i dịn với nạn nhn c̀n sự cứu giúp, ng ta khng ḅn tm c̣t v́n:" người nạn nhn ǹy là ai? là người Do-Thái hay dn ngoại? ng cũng khng c̀n bít đ́n ngyn nhn tại sao xảy ra tại họa? ai đã gy nn và tại sao? Người Samaritan t́t lành ǹy đã siu vượt trn những chi tít nhỏ mọn, chỉ có ṃt đèu ng quan tm đ́n, ṃt đu ng phải tay thi hành là cứu giúp người đang trong cơn đau kh̉, khng c̀n bít người ́y là ai, chỉ bít đó là ṃt người c̀n sự giúp đỡ! Người Samaritan ǹy khng phn bịt bin giới của "tình người"! vì bin giới của tình thương là thương khơng bin giới"! Thương khng đìu kịn, thương khng bien giới là tình yu thương khởi nguyn nơi Thin Chúa, đó là ṃt thứ tình yi thương chn chính, b́t vị lợi, là "tình cho khng bíu khng", tình như ṃt quà tặng, ṃt trao ban nhưng khng cho người c̀n tình yu thương!

Qùn chúng Do-Thái l̀n đ̀u tin nghe cu chuỵn "Người Samaritan t́t lành",và ngay cả các mn đ̣ của Chúa nữa, có lẽ đã mở to đi mắt ngạc nhien khi Chúa nói: "Người dn ngọại Samarita giúp người Do-Thái"! Ṃt đìu khng th̉ tưởng tượng n̉i đ́i với truỳn th́ng tn giáo và văn hoá Do-Thái! Với truỳn th́ng ǹy: Dn ngoại là tà ma ngoại đạo, là x́u xa th́p kém, Do-Thái là Do-Thái: Ṃt bn là Đạo, ṃt bn là đời: Đạo-Đời hai ngã song đi, như hai đường tàu song đi mà kgng bao giờ gặp gỡ, như hai giòng sng song đi, khng bao giờ ḥi ng̣! Truỳn th́ng tai hại đã ngụy tạo nn những làn ranh chia cắt, đã gieo vào lòng người những ng̣ nhận mù quáng, đã phát sinh ra những cừu ḥn khng bao giờ có th̉ phai nhoà! Đó là lý do cho th́y tại sao có sự cừu ḥn truỳn kíp giữa hai dn ṭc Do-Thái và Samarita!

Tại sao có lòng đ́ kỵ giữa Do-Thái và các dn ngoại khác! Chúa Kit mún dạy các mn đ̣ của Ngài rằng "Nước Trời" khng có bin giới, Tình Yu-Thương Thin Chúa dành cho con người khng còn giới hạn! Khi "Nước Trời" hỉn trị, sẽ xảy ra hịn tượng" Tứ Hải Giai Huynh Đ": người trong b́n b̉ là anh em! Yu thương sẽ chan hoà tràn ng̣p đó đy!

VietNam

 

 

Ai L Người Đồng Loại Của Ti?

Cu hỏi được nu ln từ hai nghìn năm lịch sử, hịn đang đực vả sẽ còn được nu ln giữu lòng nhn loại đ̀y nghi nan :" Ai là đ̀ng loại của ti?

Người lụt sĩ, đ̀y chữ nghĩa trong cu chuỵn Kinh Thánh, ng học bít hìu đ̀u, nhưng có mọt đìu tḥt cơ bản của con người ng khng hỉu được "Ai là đ̀ng loại" của ng?

Giòng lịch sử của nhn loại v̉n tri đi bìn bịt, và con người với năng khíu tri thức nh́t trong mun loài thụ tạo, con người v̉n từng nghìn năm mịt mài trong cu hỏi ngớ ng̉n:" Ai là đ̀ng loại" của mình?

Vì con người chưa tìm bít ai là đ̀ng loại của mình, cho nn chín tranh ṽn típ tục chín tranh,và con người ṽn nhn danh tình đ̀ng loại đ̉ ghét bỏ và chém gít l̃n nhau! Chín tranh mãi mãi là trò chơi th bỉ trong đó con người ch́i bỏ con người, con người gít ch́t con n gười dưới danh hịu vì tình đ̀ng loại! Từ Feurbach, Card Max đ́n Stalin, Lenin, mao Trạch Đng, H̀ Chí Minh và các ng trùm cọng sản khác v̉n h hào giải phóng con người, đi tìm hạnh phúc cho con người, và nhn danh con người"mai sau" của xã ḥi chủ nghĩa, đ̣c ḷp tự do hạnh phúc đ̉ trịt hạ hằng trịu sinh linh, đ̉ gít hại hằng trịu con người bằng xương bằng thịt trong càc trại giam kh̉ng l̀, trong các nhà tù vĩ đại! Qua hai cục th́ chín, trong cục chín tranh lạnh, cục phn tranh th́ giới thành tư bả tụ do, hai phe đ́i nghịch ṽn nhn danh đ̀ng loại đ̉ mà gít con người! Tai sao?Bởi vì đu? vì loài người còn chưa bít ai là đ̀ng loại của mình!

Người lụt sĩ, chữ nghĩa đ̀y mình, mà khng bít đ̀ng loại mình là ai! Qua người lụt sĩ, chúng ta có hình ảng của th́ giới văn minh tín ḅ, kth́ giới của kỷ thụt khoa học vượt bực hm nay, đui mù, thui cḥt mà ác đ̣c hơn loài người tìn sử ăn lng ở lỡ, khng bít xót thương con người, v̉n nhn danh đ̀ng loại mà ch́i bỏ con người!:

"Ai là đ̀ng loại của ti"?

Chúa Kit trả lời người lụt sĩ, ṃt l̀n thay cho toàn th̉ gia đình nhn loại, và thay cho sút dọc giòng lịch sử của tư duy của con người, bằng cách đặt cu hỏi trn lương tm của người có trách nhịm trước lịch sử và trước Thin Chúa: "Ai trong ba người trong cu chuỵn là đ̀ng loại của người x́u ś lm nạn"?

Chn lý ló dạng, ngời sáng từ lương tri, nhn tính của con người , với tư cách là người, qua mọi thời đại, đã vang vọng từ mi mịng của nguời lụt sĩ:" Người có lòng từ tm, nhn ái, bít xót thương trợ giúp đ́i với người trong cơn hoạn nạn!(Luca 10: 36).

Và Chúa Kit đã long trọng tuyn dương t́m lòng từ tm nhn aí, đựợc phát bỉu qua cu trả lời của người lụt sĩ :" Cả ng nữa, hãy đi và làm như th́, ng sẽ tìm được cục śng mun đời"!(Luca 10:37)!

Đọc lại cu chuỵn Người Samarin t́t lành, ṃt đèu làm ta phải chú ý, là Chúa Kit khng dạy các mn đ̣ v̀ tình nhn ái, khng phải bằng lý thuýt trừu tượng cao xa, nhưng bằng chính thực tại của con người! Con người xưa hay con người hm nay ṽn là con người, nạn nhn của sự tàn bạo do đ̀ng lọai của mình gy nn! Lòng nhn ái Chúa đ̀ c̣p đ́n là tình yu thương trợ giúp cho con người trong cơn hoạn nạn! Con người đang ku gào tình thương của con người! Con người cảm th́y mình b́t lực, đang c̀n đ́n những bàn tay, và những trái tim của con người! Nḥn thức được lòng từ tm nhn ái là chính hành vi của Thin-Chúa nơi con người, cho con người, chúng ta bắt đ̀u lắng nghe sứ địp của Chúa Kit, theo bước chn của Ngài trn con đường sứ ṃnh! Ṽn bít đường sứ ṃnh "ĺy yu thương đáp lại oan khin! Đem nhn ái th́ nìm thù ḥn" là con đường gian kh̉ chng gai, đ́i với con người, vì th́ ta c̀n học đức khim cung, bít đặt h́t nìm tín thác vào Chúa, bít x́p lại ṃt bn, những suy đoán hàm h̀, những thói quen thành kín, bít dẹp đi những dự phóng, những ước mong có tính cách tr̀n th́ nh́ thời, bít hãy ch́p nḥn đường ĺi của Chúa! Đó là những tm tình c̀n có của người mn đ̣ mún tm thành lắng nghe sứ địp "Ḿi Phúc Thứ Năm"! Bài tường trình của Thánh Gioan v̀ bủi chìu Phục Sinh, vén màmn cho ta th́y hành vi , thái đ̣ của Chúa Kit quang toả sứ đĩp của Ngài:

" Vào lúc x́ chìu ngày ́y, ngày thứ nh́t trong tùn, nơi ở của các mn đ̀, các cữa đ̀u đóng kín, vì sợ người Do-Thái, Chúa Kit đã đ́n , đứng giữa họ và phán:"Bình an cho các con"! Nói th́ r̀i, Người cho họ xem chn tay và cạnh sườn của Người! Các mn đ̣ m̀ng vui hớn hở vì được trng th́y Chúa! Ṃt l̀n nữa, Người lại phán bảo các ng : " Bình an cho các con! Cũng như Cha đã sai ta, ta cũng sẽ sai các con"! Nói th́ r̀i, Ngài th̉i hơi trn các mn đ̣ mà nói:" Hãy nḥn ĺy Thánh Th̀n, Các con tha ṭi cho ai, ṭi họ được tha, các con c̀m giữ ṭi ai, ṭi họ bị c̀m bục"!(Jn 20: 19-23).

Với văn mạch tḥt trong sáng, tác gỉa đoạn Kinh Thánh có dụng ý dùng lời tuỵt dịu: hai chữ "Mn-Đ̣" được lặp lại hai l̀m với chủ ý nói ln nhữngngười đang "học "baì yu thương tha thứ của Th̀y! Cu " Bình an cho các con" cũng được lặp đi lặp lại vơi chủ ý giải thích v̀ hành dđ̣nh và thái đ̣ của Ch6a Kit trong hoàn cảnh tḥt đặc bịt ǹy! Lý do Chúa nhắc đi nhắc lại "Bình an cho các con" là ć ý đánh tan mặc cảm ṭi l̃i của các mn đ̣! hơn ṃt l̀n! Ngày Chúa lm nạn, các ng bỏ Ngài "dọt lẹ", đào t̉u vì nhát đảm hay vì sợ lin lụy! Các ng chạy tŕn như những kẻ phản th̀y! Mới ngày nào đó th̀y trò "đ̀ng tịch đ̀ng sàng", cùng sát cánh với Th̀y trn con đường truỳn giáo, mớingày nào đó được Ngài cho chứng kín những d́u kỳ phép lạ! mới lúc nào đy đ̀u dựa bn lòng Chúa cùng chung chén bịt ly với bao hứa hẹn th̀ nguỳn:" D̃u cho ai bỏ Th̀y! chúng con th̀ hứa śng ch́t bn Th̀y! Th́ mà khi giờ nguy cơ vừa tới, khi vừa giáp mặt qun thù trong Vườn Vườn Nuí Cy D̀u, đã ṿi vang co dò t̉u thoát yn thn, đ̉ lại mình Th̀y ṃt mình trong tai bín! Th̀y bị hành xử b́t cng, Th̀y bị toàn dn ln án tử hình, bị hành xử, bị treo trn tḥp tự nhục trn đ̀i Calv trơ trọi, chỉ có Mẹ Ngài với người mn đ̣ trẻ và ḿy bà đạo đức đứng dưới chn tḥp tự khóc than não lòng! còn đoàn đn đảo các mn đ̀ thn tín đang chui lủi trong đo thành tìm yn thn! Cu chuỵm phản th̀y với mặc cảm ṭi l̃i còn ngun ngút tm tư các ng! Th́y Chúa đứng sừng sửng trước mặt nhưng các ng ṽn còn bán tín bán nghi, lòng các ng b́i ŕi như tơ vò, bít ăn nói sao đy, biét dùng lời nói nào đy, bít dùng lý giải nào đy v̀ cu chuỵn bỏ Th̀y t̉u thoát! Chúa Kit bít lòng dạ các ng, bít vì quá sợ hãi, khíp nhựợc, còn "ŕt con người" tham śng sợ ch́t, cho nn mới bỏ Ngài t̉u thoát! Chúa đọc th́y từng nhịp thở áy này mà ṛn ràng có bùn vui l̃n ḷn, có vui sướng xen ng̣m nguì, có tự hào pha l̃n nìm tuỉ nhũc! Chúa bít th́, nn cu nói đ̀u tin Ngài rót th́m vào đáy lòng các mn đ̣:" Bình an cho các con"! Nhu c̀u kh̉n thít của các mn đ̣ lúc ́y là "Bình-An", ṃt sự bình an đúch thực khng ai cban cho họ được, vì hai tíng bình an ́y mang ṃt ý nghĩa ŕt đặv bịt, đó là sự "Tha-Thứ", hai chữ "Bình-An" dường như cánh thin th̀n mang sứ địp "Tha-Thứ" xúng cho các mn đ̣ từ cung lòng Thin Chúa! Với sứ địp "bình an tha thư" đó, Chúa Kit mún qủa quýt với các mn đ̣ là Ngài bỏ lại đàng sau trong qúa khứ, những gì đã xảy ra! Ngài đã chn xúng ṃ su những qúa khứ ḅi phản vì ýu đúi của các ng! Mặc dù các ng đã hèn nhát ḅi phản bỏ rơi Ngài, Nhưng chìu nay Ngài đ́n đy mang cho các ng ṃt tình yu tha thứ trọn vẹn!Qúa khứ đã khng còn! Th̀y đy! các con dđừng sợ hãi, hãy an tm! hãy m̀ng vui, hãy can đảm mạnh dạn ln! Chuỵn cũ đã khng còn! Các con c̀n vui m̀ng can đảm hăng say típ tục con đường sứ ṃnh! Ngày thương Khó chỉ là ṃt chút thử thách lòng người! Chúa nh́n mạnh đ́n ṃt đ̀u làm các ng ngạc nhin là:" Hãy nḥn l̀y Chúa ThánhLinh". Ngài mún nhắc các ng ṃt chn lý mà ngài đã có l̀n đ̀ c̣p trong bữa " Tịc-Ly" v̀ nhu c̀u"Nḥn Ĺy Thánh-Th̀n". Đ̉ mặc cho sức ring của con người tr̀n tục, sứ ṃnh linh thing khó được chu toàn vì ýu đúi ṭi l̃i, vịc các con bỏ th̀y là chuỵn bình thường có th̉ xảy ra cho con người! Ṿy mún típ tục con đường sứ mẹnh , các con c̀n thít" Nḥn Ĺy sức mạnh của Chúa Thánh Linh", vì Chúa Thánh Linh là Đ́ng Cha gửi xúng hoàn t́t cng trình cứu chục! Với lời "Bình An", Chúa Kit đưa các mn đ̣ ra khỏi thảm trạng mặc cảm bùn s̀u! Với tình yu thương tha thứ trọn vẹn, Chúa đưa đ́n cho các ngài ngùn sinh lực mới, nìm tín thác mới mà các ngài c̀n thít đ̉ thi hành sứ vụ đưa "Tin-M̀ng" đ́n cho đ̀ng loại! Chúa nhắc đ́n nhu c̀u nḥn lãnh Thánh Th̀n, vì nhờ quỳn lực mới của Thánh Th̀n, các ngài mới đủ khả năng tha thứ như chính Chúa đã tha thứ cho các ngài. Tình Yu tha thư đ́n từ Thin Chúa! nhằm đưa con người trở v̀ với Thim Chúa!

 

Cảm Nghịm Bị T̉n Thương, Lăng Nhục

Ai đã śng và lớn khn trong cục đời mà khng có những giy phút cảm nghịm bị t̉n thương, nhục mạ, dèm pha hoặc bị người đời bày đ̀u đặt chuỵn ć ý bi nhọ thanh danh, mà lý do chỉ vì ghen ghét tỵ hìm!?

Ai đã làm ơn cho người mà khng có những l̀n bị mắc oán, rước họa vào thn?!

Chúa Kit là vị đại n nhn của nhn loại, th́ mà loài người đã trả ơn Ngài bằng cách đóng chn tay Ngài vào tḥp tự gía, ch́t nhục nhã như ṃt ṭi phạm!

Ńu bạn có cảm nghịm v̀ b́t cng , bị lăng nhục, hàm oan, út nghẹn do lòng đ̣c ác của người đời, bạn đừng ĺy làm lạ, vì đó là ĺi đi của những ai được mời gọi đ̉ chia sớt ph̀n cay đắng nhục nhằn với Đức Kit, Đ́ng đã làm gương ch́p nḥn kh̉ nhụcvì Nước Trời, và t́m gương śng đ̣ng cho Tám Ḿi Phúc Tḥt!

"Phúc Tḥt Thứ Năm" khuyn ta bít ch́p nḥn hai ýu t́ "thắt-bục, cởi-mở" như những thực trạng của cục śng tr̀n gian! Hành vi "thắt-bục, cởi mở" được hình thành khi giữa con người, hai bản ngã, có lời qua tíng lại đ̀y cay chua miả mai nhức nh́i, những hành đ̣ng v ý thức, những cảm giác thù nghịch! Người ta ác cảm với nhau, thù ḥn nhau, ghanh ghét căm hờn nhau, người ta trói bục nhau bằng sợi giy thù ḥn v hình! Ńu khng bung tha cho nhau, ńu người ta khng tự cỡi giy ḥn thù đi, ńu người ta khng bắt đ̀u làm lại ḿi tương giao trong tình yu thương tha thứ, cả hai cá nhn đ̀u bị ng̣p chìm trong s̀u mụn hờn căm, cả hai đ̀u śng trong ñi b́t hạnh khng tn tủi do chính mình tạo nn!Sợi giy v hình trói bục nguời ta trong đắng cay phìn não, sự tương giao bị cắt đứt, tình người bị t lịt! Đ̉ ch́m dứt tình trạng căng thẳng dằng co đong đưa s̀u kh̉ ǹy, cả hai lin ḥ phải tự đ̣ng tháo gỡ giy ràng bục, bằng cách tha thứ cho nhau! Đừng đạt đìu kịn cho bn kia phải xin l̃i trước! Thoạt nghe có vẻ như sẵn lòng tha , nhưng kỳ thực chỉ là hình thừc của lòng tự aì, vì bắt người kia phải đi nước trưp36c, tức là đ̃ h́t ph̀n l̃i cho người, bắt người phải đi nước trước xin l̃i mình! Đ̉ cho giy c̀m bục cắt đứt, ben bị thương tích nn đi nước trước, sẵn lòng tha thứ cho kẻ thù đã gy nn rạn vỡ! Bước thứ nhaứ quan trọng, khng những phải thành thực tha thứ tự trong lòng, mà còn c̀n cởi mở tm h̀n với t́t cả từ tm đ̣ lượng của Chúa. C̀n cho bn kia bít họ khng còn bị bị c̀m bục nữa, vì đã được hoà giải thứ tha trong tình yu thương tha thứ của Thin Chúa:" Xin tha nợ cho chúng ti, như chúng ti cũng tha kẻ có nợ chúng ti"!(Matt 6:12).

Khi nghe Chúa Kit thuýt giáo v̀ sự c̀n thít phải tha thứ, nhìu thặc mắc gợi ln trong lòng các mn đ̣, Phr là người có can đảm nói ln những thắc mắc ́y:" Thưa Th̀y, khi anh em ti làm ḿt lòng ti, ti phải tha thứ cho họ ḿy l̀n? Bảy l̀n được chăng? Phr nghĩ th̀m, tha đ́n bảy l̀n là quảng đại quá r̀i! ṃt cách thực t́, trong mới tương quan giữa con người trong cục śng xã ḥi, ḿy ai có th̉ tha thứ cho người xúc phạm đ́n những bảy l̀n. Phr đưa ra con ś bảy, con ś bỉu tượng cho truỳn th́ng tn giáo, con ś huỳn thoại ! Nhưng cu trả lời của Chúa làm cho các ng phải sửng śt đ́n ngạc nhin:" Ta bảo tḥt các ngươi, khng phải bảy l̀n, nhưng là bảy mươi bảy l̀n"! Dùng con ś nhìu như th́, Chúa Kit mún nói, c̀n phải tha thứ mãi, tha thứ khng ngừng, tha thứ lun lun! nghĩa là bao lu người ta keu xin sự tha thứ, ta phải sẵn lòng tha, khngtừ ch́i tha thứ. Sự tha thứ khng giới hạn,khng lằn ranh, khng bin giới, khng mức đ̣!

Khi nghe sứ địp Chúa Kit v̀ nhu c̀u c̀n típ tục tha thứ cho kẻ làm hại ta, chúng ta nn phn tíc có sự khác bịt giữa tha thứ và lảng qun! Vì có nhìu người chn thành tha thứ những t̉n thương người khác gy nn, nhưng n̉i đau th̀m kín trong qúa khứ thỉnh thoảng tìm v̀ tràn ng̣p trái tim và làm śng ḍy cả ṃt trời thù ḥn!Nhìu lúc chỉ nhìn th́y bóng giáng người ́y, là chuỵn củ với nìm đau xưa chợt tràn v̀ xm chiém cõi lòng! Nìm xót xa tưởng chừng đã ch́t đi, ḥn thù tưởng chừng đã qun đi, nhưng ṽn còn sừng sửng đó xói vào su trong tim đau nhói làm nhức nh́i như tai hoạ đang hịn thực xảy ra trong giy lát! Trong những giy phút như th́, người có lòng từ tm dung thứ chợt th́y nghi nan khng bít mình , trong qúa khứ đã tḥt sự tha thứ cho người hay chưa, hay còn chn d́u tḥt su lòng cừu ḥn hờn căm?!

Theo khoa tm ly thực nghịm: đời con người là ṃt bức thảm thu ḍt bởi cả qúa khứ , hịn tại với tương lai, cả ba giai đoạn thời gian là những nhn t́ quan ýu ću tạo nn cục đời! Những kỷ nịm d́u yu trong qúa khứ, những dự phóng rạng ngời v̀ tương lai, và những cảm nghịn bùn vui sướng kh̉ đang ghi d́u tren tm h̀n ta trong giy phút hịn tại, t́t cả thục v̀ ta, được ́p ủ và chn vùi trong trái tim ta, dù ở dạng thức tri thức hay trong tìm thức, tạo thành lùng śng thực của ta. Chỉ c̀n gõ nhẹ vào tm thức, chỉ c̀n soi chíu ṃt chút tư duy, là những hình ảnh với cảm xúc sẽ tràn v̀ śng đ̣ng trong ta!

Những lúc ta có cảm nghịm qúa khứ ḥn thù tràn v̀ làm tim ta nhức nh́i, thay vì mặc cảm ṭi l̃i nghi nan, ta nn làm śng lại ý chi tha thứ của ta! Nn dùng cơ ḥi đó như cơ ḥi ta ṭp sự quảng đại vớitm tình tha thứ của Chúa Kit:" Ṭi ngươi đã được tha, hãy ra đi bình an"! R̀i hãy đ̉ qúa khứ chn vùi qúa khứ! Hãy phó thác mọi sự trong bàn tay nhn ái khoan dung của Ngài, Đ́ng đã qun tha thứ và qun h́t ṭi ta, như đng ty xa nhau vời vợi, lòng Thin Chúa cũng lắng qun và làm xa mờ đi những xúc phạm ta gy nn cho Ngài. Đó cũng là cơ ḥi bằng vàng cho ta tự nhắc nhớ mình là con người dòn mỏng, như lời của trít gia Emmanuel Kant nói:" Con người được tại nn trong giới hạn, con người phải học bít đ̉ śng trong giới hạn của mình (Kant). Và đìu mà con người c̀n học bít là:"Phúc cho ai có lòng xót thương tha thứ, họ sẽ gặp được lòng tha thứ xót thương(Matt 5:7)

 

Những Người Khó Qun Được Nìm Đau Qúa Khứ

Đó là những người bị nìm đau qúa khứ ngun ngút, ĺp kín cả linh h̀n, họ h́t còn mún thỏa hịp, nhượng ḅ, họ mún người gy nn oan trái phải đ̀n bù xứng với ṭi ác! Họ thàśnt trong ñi đắng cay xưq với hy vọng nui giắc ṃng trả thù rử nhục!

Ti nghĩ đ́n những thanh nin nam nữ là nạn nhn của chính người cha của họ, đã nhục mạ, hãm híp, đánh đ̣p tàn nh̃n khi họ còn trẻ! Họ trưởng thành trong tuởi đời với nỡi chua xót gặm nhắm trái tim! Họ lun đ̀ c̣p đ́n người cha kh́n nạn làm những đ̀u tàn ác, nhưng họ che d́u ṃt đều là cõi lòng họ bị vy phủ bởi lớp sương mù dày đặc của tuỵt vọng, ác cảm, và mong ước báo thù!

Ti nghĩ đ́n những thíu nữ con nhà nghèo, sút đời thơ ́u, nữ sinh của họ, bị đám bạn cùng lớp loại ra khỏi vòng chơi, chỉ vì hoàn cảnh nghè khó của gia đình! Họ lớn ln bị khinh khi xỉ nhục bởi đám con nhà giàu kiu ngạo v tm làm t̉n thương! Họ lun thèm mún hoàn cảnh sung túc, thèm mún ngay cả những thứ aó qùn thời trang, những đ̀ dùng , đ̀ chơi, những cục nghĩ hè, những cục du hý đắt tìn với cha mẹ vả thn nhn giàu có. Họ thèm kát được có ngay đ́n những thái đ̣ "v ăn v lo" thái đ̣ h̀n nhin của ṃt tủi trẻ thin th̀n, trong lùc đó họ và gia đình họ khng đủ ăn đủ mặc, Họ bị thua thịt, bị thin hạ coi khinh, xem thường. Họ ḥn đời b́t cng, chnh ḷch. Họ cảm th́y máu căm hờn n̉i ḍy m̃i khi nhớ đ́n lũ bạn học con nhà giàu đó, lun coi họ như những người ngoại cục, như những bóng ma đáng xa lánh trong đời, chỉ vì hai chữ nhà nghèo!

Ti nghĩ đ́n những người cựu chín binh đã bị ḿt đi những ph̀n cơ th̉, lun cảm th́y ṃt sự bực tức b́t mãn chua cay vì thn th̉ của mình đã bị ghi d́u ṃt cách tàn ác vì cục chín v nghĩa mà họ khng bao giờ mún dính líu lin ḥ! Có khi họ m th̀m gịn ghét cả Thin Chúa tại sao tạo ra cái thứ th́ giới đ̀y d̃y những nham nhỡ dơ b̉n, nơi mà lửa chinh chín khng bao giờ tắt, nơi mà những con người trẻ phải b́t đắc dĩ trở nn những con thiu thn ṃt cách phũ phàng! Họ oán ḥn chính quỳn đã đưa đ̉y họ đi vĩn chinh nơi những vùng đ́t xa lạ, chém gít kẻ thù mà họ chưa h̀ bít đ́n là ai! Đ̉ r̀i khi trỡ ở v̀ qu nhà, bị xã ḥi khinh thường, śng như những con chó ghẻ bn l̀ cục śng trong tàn ṭt c đơn lẻ loi!

Ti nghị đ́n những nguời có tài năng đức đ̣ lại bị người ta khước-từ, bị hãm tài, khng có cng vịc xứng vớikhả năng! Trong khi đó danh vọng và vinh dự lại d̀n vào tay những kẻ v tướng, b́t tài , thiéu tư cách! Nhưng vì bít nịnh bợ tng hót ćp trn nắm được địa vị ưu tin, trở nn quỳn th́, ăn trn ng̀i tŕc, coi khinh, tác oai tác quái trn người khác!

Ñi đau dày vò những tm h̀n ǹy, họ śng trong th̉n dằn vặt, cảm th́y b́t mãn, b́t hạnh chung thn!

Ti nghĩ đ́n hình ảnh người anh cả trong cu chuỵn "Đứa Con Hoang Đàng": những lời chua cay đ̀y hờn oán của người con cả khi cha gìa đích thn mời anh vào chung vui bữa tịc m̀ng vui ngày đoàn vin của người em út:"Anh ta khng những từ ch́i vào dự tịc, còn bung ra nh39ng lời trách móc cha gìa:" Cha khng bao giờ thí cho ti ĺy ṃt con b béo đ̉ con thít tịc cùng với bè bạn trong xóm!(Luca 15:29). Lòng người anh cả trong cu chuỵn ch́t chứa đ̀y những ghen tỵ, b́t mãn, cay đắng, chua chát, và tm h̀n b́t khả thứ tha, dung túng ch́p nḥn, thương xót đ́i với người em lỡ bước phong lưu !

Chúa Ki th́u sút lòng người! Ngài nhìn th́y có bít bao người nui dưỡng ñi đớn đau s̀u mụn và những v́t hằn của thù ḥn lớn dn với tháng năm!Có bít bao tm h̀n kh̉ đau bn cạnh những người thn thít rụt thịt sung sướng hạnh phúc! Có những cá nhn, những gia đình, những giòng ṭc nui ṃng trả thù sút bao nhiu th́ ḥ! Hờn căm, ghen ghét, báo thù, gy h́n, sát hại, gy thương t̉n là những hịn thực của cục śng xảy ra chung quanh ngài, Ngài th́y những thứ đó nơi nguời đ̀ng hương, nơi thn xóm, nơi bạn bẻ , nơi các mn đ̣, và ngay cả nơi những bà con thn thục của ngài!

Trong sút cục đời cng khai rao giảng Tin-M̀ng, Ngài lun lun nói đ́n :tình yu, sự tha thứ, sự tha nợ ǹn, lòng nhn ái dung thứ, đ̣ lượng! Chúa dạy bảo nhn loại lòng nhn ái thứ tha, vì Ngài qúa nhìu ḥn thù nơi con người và trong lòng nhn loại! Ngài khng ngừng ku gọi con người bít śng với nhau trong tình thương và trong lòng nhn ḥu theo khun m̃u của tin achúa:" Càc con hãy yu thương tha nhuú cho nhau như th̀y đã yu thương các con! hãy ăn ở nhn lành như Cha các con nhn lành, Đ́ng làm cho mặt trời mọc ln soi chíu cả kẻdữ l̃ng ngưpời lành! hãy trọn lành như cha trn trời là Đ́ng trọn lành!( Mat.5, 45-48)

VietNam

 

Cha Kit, Lng Thương Xt Nhập Thể

Ṃt ngày kia Chúa k̉ cho các mn đ̣ và dn chúng the nghe ngài giảng dạy v̀ dụ ngn ng vua tính s̉ với gia nhn đ̀y tớ mình :

" Nước Trời cũng gíng như vua kia tính s̉ với b̀y ti, nhà vua vừa khởi sự tính s̉, thì người ta địu đ́n ṃt người mắc nợ ṃt vạn nén vàng, vì y khng có gì đ̉ trả nợ, nn tn chủ của ṇ y ra ḷnh bán y cùng vói vợ con sản nghịp h́t thảy đ̉ trả món nợ. Ṿy người bày ti phục xúng bái lạy mà tau rằng:" Xin Ngài khoan h̀ng cho với, th̀n sẽ trả h́t"! Tn chủ người nợ chặng lòng trắc ̉n, đã thả y ra, còn tha b̉ng cả h́t món nợ! Vừa được trả tự do, người bày ti ra bắt gặp ṃt người bạn mắc nợ y ṃt trăm đ̀ng bạc, y lìn bóp c̉ cḥn họng người bạn mà rằng:"Nợ đu? Trả cho ta ngay"! Người bạn đ̀ng liu quì xúng van xin:" Xin ng khoan h̀ng cho ti với, ti đoan h36a sẽ trả h́t ṇ cho ng"! Nhưng y khng chịu lại đem người bạn đi bỏ tù cho đ́n khi nào trả nợ xong! Các bạn bè đ̀ng liu th́y sự th̉ xảy ra thì đau lòng, bèn đ́n tường trình đ̀u đui cu chuỵn cho tn chủ. B́y iờ ton chủ cho địu y đ́n trước mặt mà bảo rằng :" Đ̀ b́t lương, ta đã thương mà tha cho ngươi t́t cả món nợ́y, chỉ vì ngươi nài xin tha thít! Sao ngươi khng bít thương xót người bạn kh́n cùng của ngươi như ta đã thương xót ngươi(Mt 18,23-33)

Trong cơn thịnh ṇ, tn chủ giao y cho lý hình hành hạ cho đ́n khi y trả h́t nợ ǹn! Cũng ṿy, Cha Ta, Đ́ng ngự trn trời sẽ cư xử với các ngươi như ṿy, ńu các ngươi khng tḥt lòng tha thứ cho anh em mình"(Mat. 18:23-35).

Lòng thương xót tha thứ của tn chủ trong cu chuỵn được Chúa ĺy làm ví dụ v̀ lòng tha thứ của Thin Chúa: Lòng thương yu tha thứ của Chúa tuy nhưng khng, khng bin giới, khng hạn định, nhưng có ṃt đìu kịn được đặt ra: ta phải bít yu thương tha thứ cha anh em đ̀ng loại của mình! Chúa tha, nhưng ph̀n ta, ta cũng phải tha! Ńu ta khng tha cho anh em đang mắc nợ t, thì Chúa cũng khng tha cho ta! Tóm lại, mún nḥn được ơn thứ tha, ta phải thực hành sự tha thứ trước! Người khng thứ tha, sẽ khng nḥn được sự tha thứ!

Sự tha thứ Chúa đòi hỏi phải thành tḥt, phát xút từ trái tim, chứ khng phải là b̀ mặt bn ngoài, trn đ̀u mi chót lưỡi! Lời Chúa khẳng định:

" Cha Ta trn trời cũng cư xử với các ngươi như th́, ńu các ngươi khng tḥt tình yu thương tha thứ cho anh em mình"! Bởi vì thứ tha giả trá bi bác, hời hợt bn ngoài khng xứng với Thin Chúa, là chính ngùn mạch và bản ch́t của yu thương tha thứ!

Đy có lẽ là cơ ḥi thụn tịn đ̉ chúng ta, ṃt l̀n nữa, dừng lại trong giy lát suy tư v̀ ḿi lin ḥ giữa lòng từ-tm dung thứ và sự khát mong cng chính! Như đã nói trn, lòngtừ tm là ṃt hình thức của sự cng chính! Trong cu chuỵn ngụ ngn trn, người b̀y ti ác nghịt, khng những tỏ ra tàn bạo, b́t nhn vì khước từ lời van xin tha thít của bạn đ̀ng nghịp v̀ món nợ nhỏ, mà còn vi phạm tới đức cng chính, vì bít ĺy đức báo đức, mà ĺy oán báo đức: anh ta nḥn được lònh từ tm dung thứ của vua , người đã tha b̉ng cho anh ta chỉ vì lòng nhn đạo, vì tình người! Lẽ ra anh ta nḥn được bài học xót thương tha thứ, anh phải trả lại lòng đ̣ lượng của nhà vua bằng cách tha cho đ̀ng nghịp, như th́ là phải lẽ cng chính! Mạng śng, gia đình vợ con, tài sản của anh, đáng lẽ phải bị bán đi trả nợ vua, nhưng vua tha cho anh vì đ̣ng lòng trắc ̉n trước lời van xin của anh! Nói rằng anh vi phạm đức cng chính, vì anh ĺy sự gian ác:"bóp c̉ bạn, t́ng giam hành hạ đ̉ đòi lại chỉ ṃt ś nợ khng đáng k̉ so với món nợ lớn lao anh mắc nhà vua! Chính lúc anh khng tỏ lòng nhn aí xót thương với đd̀ng nghịp, cũng là khi anh vi phạm sự cng chính đ́i với nhà vua, người, theo lụt, có quỳn hành hạ anh, hoặc ra ḷnh bán anh làm n ḷ, hoặc hành hạ, t́ng giam anh, hoặc làm b́t cứ những gì nhà vua mún, vì ngài là vua, ngài có quỳn ban hành b́t cứ lụt ḷ nào đ̉ trừng phạt b̀y ti mang món nợ kích xù! Khi nhà vua tha cho người b̀y ti, anh ta mắc vua ṃt món nợ nữa to lớn hơn món nợ cũ, đy là món nợ của tình yu thương tha thứ, món nợ tinh th̀n. ṿy phạt vạ là quỳn của nhà vua, xét theo đức cng chính! Và đ́i xử tình nghĩa với bạn đ̀ng nghịp cũng là ṃt hình thức của cng lý: " Vì ơn hụ được nhưng khng, phải cho nhưng khng" . Người b̀y ti đã nḥn nơi vua lòng tư tm thương xót, đ́n phin anh, anh phải hành sự thương xót với bạn đ̀ng nghịp của mình! Anh ta đã khước từ lời van xin của bạn mình, đã ra tay gian ác, tàn bạo với bạn mình! Như th́ cùng ṃt lúc anh ta vi phạm ṃt tṛt: lòng nhn aí đ̣ lượng dung thứ và sự cng chính!

 

Con Người, Với Tri Tim Đầy Mu Thuẫn

Siu vượt trn cu chuỵn ngụ ngn, hãy nhìn cách xử sự của người đời trong cục śng thực t́: Con người , ṃt tṛt ku van kh̉n c̀u lòng nhn lành của thin chúa, nhưng mặt khác, con gười ṽn cư xử tàn bạo, gian ác b́t nhn v nhn đạo đ́i với con người. Tục ngữ La-Mã có cu:" Homo homilibus lupus est" ( con người là chó sói đ́i với những con người khác)

Hay nói theo ngn từ thời đại"Người trở nn lang sói với người"! Còn JeanPaul Sartre thì gọi:" L'enfer c'est les autres":( người ta trở nn hỏa ngục cho nhau)! Cũng như người bày ti trog cu chuỵn nợ nhà vua đ́n cả nghìn lượng vàng mà khng bít làm sao trả n̉i, anh ta chỉ còn bít khóc than ku kh́n và nhà vua đã tha! Chúng t a cũng ṿy, m̃i người là con nợ của Thin Chúa, mọi sự của ta là do món qùa tặng của ngài ban cho, sút dọc cục đời ta còn mang bít bao nhiu món nợ, nợ „n phc, nợ tình thương, nợ lòng khoan dung tha thứ! Bít bao nhiu l̀n ta xúc phạm đ́n Ngài, theo sự cng chính, ta đáng nài phạt bỏ vào Hỏa-Ngục chịu thiu đót mun đời! Th́ mà Ngài đã tha cho ta nhưng khng! Ơn Cứu Chục của Ngài cho ta bít bạ cơ ḥi làm lại cuc đời! Cục đời chúng ta khng là gì h́t, ńu khng phải là ṃt chũi ngày ḱt bằng tình yu thương tha thứ ủa Thin Chúa! Chúa khng sát phạt ta, lòng nhn lành dung thứ của Ngài có lẽ chờ ta đ́n ngày Chung Thẩm! Sát-phạt là quỳn của Chúa! Ph̀n chúng ta, vì đã nḥn lãnh v vàn nơi lòng đ̣ lượng khoan dung của Thin Chúa, chúng ta có nghĩa vụ theo phép cơng bình, phải đ́i xử đ̣ lượng viới tha nhn.Cũng như người b̀y ti đạ thọp c̉, đã hành hạ hạ đ̣p đánh . đã cư xử b́t nhn với bạn đ̀ng nghịp, chúng ta cũng th́, bít bao l̀n trong dđời. đã hành sự b́t nhn b́t nghĩa v nhn đạo đ́i với tha nhn, chúng ta đã đóng vai "Thượng-Đ́" đ̉ sát phạt người khác! Chúng ta đã đóng vai quan tòa đ̉ xét xử đ̀ng nghịp của mình khng chút nhn nhượng xótt thưong, trong lúc đó, hằng ngày ta ngước mắt ln trời đọc kinh Lạy Cha:

 

" Xin Tha Nợ Chúng Ti, Như Chúng Ti Cũng Tha Kẻ Có Nợ Chúng Ti"!

Xét xử là ph̀n của Chúa dành cho đ́n ngày th́ mạt!Chng ta được Chúa đoan hứa:" Những ai đói khát sự cng minh chính trực, sẽ được no thỏa, mãn nguỵn

(Mt 5:6). Trong lúc hịn tại, nghĩa vụ chúng ta là thực thi lòng nhn aí đ̣ lượng với tha nhn! Cũng như Thin Chúa đã tha thứ ṭi l̃i cho ta, khng oán phạt tiu dịt ta th́ nào! Chúng ta cũng phải học mà tha thứ cho những ai khng śng theo tiu chủn của ta, khng ch́p nḥn ḷp trường và đi theo đường lới của ta, có khi làm thịt hại ta, xúc phạm đ́n bản thn và nhữngngười ta yiu thương! Ta phải học ch́p nḥn l̃i l̀m của ho, ch́p nḥtha thứ khng giới hạn, tha thứ ṃt cách chn thành , tha thứ phát xút từ trái tim yu thương, cho dù ta đang hăng say " làm cho danh Cha cả sáng, Nớc Cha trị đ́n"! Chúng ta, d̃u đang d́n thn đ́u tranh cho cng lý, chúng ta khng có quỳn áp đặt cng lý trn người khác, khng có quỳn cương chím lòng tin của kẻ khác, chúng ta khng có quỳn bắt kẻ khác phải śng theo nhãn quan và kỳ vọng của mình! Trái lại bít kin tm ch́p nḥn tha nhn, ngay cả thái đạ và cách śng ngược với đức cng chính thánh thịn của ta! Cũng như Chúa Kit hìn lành là khim nhượng trong lòng, người mn đ̣ theo Chúa cũng phải đi con đường khim nhu, hìn ḥu:" Hãy học với ta, vì ta hìn lành và khin nhượng trong lòng, linh h̀n các ngươi tìm th́y nơi an nghĩ!

L̀ lụt xưa của Do-Thái khuýn khích :"Mắt đ̀n mắt, răng đ̀n răng", ḅc ḷ ṃt não trạng áp đạt sự cng chính trong ḿi lin ḥ nhn sinh!

Đi ngược lại vớitruỳn th́ng áp đặt đó, Chúa Kit chủ trương:

" Các ngươi đã nghe người xưa nói: mắt th́ mắt, răng thay răng! Ph̀n ta, ta bảo các ngươi: đừng ch́ng cự kẻ làm đ̀u ác! nhưng ńu có ai vả má phải ngươi, thì hãy giơ má kia nữa! và kẻ mún kịn ngươi ĺy áo lót, hãy cỡi aó choàng cho nó nữa, và ai bắt ngươi làm phu đi ṃt dặm, thì hãy đi vói nó hai dặm! Ai xin, ngươi hãy cho! Ai mún vay mượn, chớ khước từ!!( Mt 5:35042)

Thoạt nghe những lời khuyn trn, ta có cảm giác như ṃt ngy ng khờ khạo tai hại cho bản thn! Gỉa thử ta khng đứng ra ch́ng cự lại những người gian ác hoặc cứ đ̉ mặc cho người ta ưng đưa ta ra tòa án khi nào tùy ý, làm sao con người có th̉ śng trn đời ǹy được. Lòng t́t mà khng có cng lý sẽ bị người đời lạm dụng vì trn đường đời, có lắm thứ tỉu nhn b̀n tịn! Lời dạy trn đy của Chúa Kit thoạt nghe tḥt khó thực hành, nh́t là trong cục śng phức tạp hm nay! Đoạn văn trn c̀n được hỉu trong ánh sáng giáo hún chúa v̀ lòng nhn ái đ̣ lượng đi đi với nìm xác tín mãnh lịt rằng chính Thin Chúa nắm chủ ṿn mạng của th́ giới! Chính Ngài là Đ́ng làm cho h́t thảy mọi tạo ṿt dưới vòm trời hoà nhịp với nhau đem sự t́t đẹp t́i ḥu cho toàn th̉ mọi ṿt mọi loài!

Thánh Phaol qủa quýt chn lý ǹy trong thư ngài gửi cho giáo đoàn Crinth:" Chúa làm cho h́t mọi sự xảy ra hòa địu với nhau nhằm sự t́t lành t́ ḥu cho những ai Chúa yu thương(God make everything work together for the good of the people tht he love). Ta có th̉ ví Thin Chúa như người đìu khỉn cục đại hòa t́u với v vàn hạc cụ và nhạc cng. có những ńt nhạc gnhe ṃt mình tḥt chói tai, có những nhạc cụ nghe ra lạc loài làm sao ́y, nhưng khi t́t cả mọi m thanh ́y hò với nhau trong sự đìu khỉn tài ba của ngón tay rành ngh̀ của nhạc trưởng, chúng ta sẽ nghe được những m địu tuỵt vời, những m hưởng v cùng th̀n dịu như khúc nhạc ch́n th̀n tin vọng lại! Vũ trụ là ṃt c̣c đại hòa t́u mà m̃i tạo ṿt là những nhạc cụ, những m thanh đặc thù, đ̉ cho ṃi nhạc cụ gióng ln do m̃i nhạc cng ring rẽ, m tanh dường như lạc địu, nhưng khi các m thnh ha l̃n vào với nhau do tài ngḥ của nhạc trưởng, thanh m sẽ tuỵt vời, ý nghĩa của m thanh sẽ sáng rõ cho người bít thương thức m nhạc hòa t́u!

Với nìm xác tín:" Chúa là chủ t̉, th́ giới là của Ngài, trời đ́t mun ṿt muơn loài là của Ngài! Qùa khứ là của Chúa, hịn tại là của Chúa, tương lai là của Chúa, ch6ng ta sẽ khng còn ḅn tm chi đ́n tỉu tít v̀ lòng đ̣c ác của những kẻ tỉu nhn làm hại ta! Thánh Vịnh hát:" Chúa là mục tử chăn giắt ti, ti khng còn thíu gì, ti khg còn lo sợ ñi gì! Vi Ngài giắc ti qua đ̀ng cỏ xanh tươi, qua thung lủng có tràn tr̀ nước mát, Ngài dọn bữa cho ti trước mặt qun thù, đ̀u ti Ngài xức d̀u thơm, chén ti lun đ̀y tràn chan chứa..Cy roi và cy g̣y của Ngài làm cho ti an tm.(Ps. 23, 1-6)

Khi bít được và tin được Chúa là khởi nguyn và chung cục của mọi bín ć trong lịch sử đời yta và của th́ giới...ta h́t còn u lo..chỉ còn ṃt đìu ta phải thực thi, đó là cách śng ở đời với người: cách th́ khoan dung nhnái, đ́i xử đ̣ lượng từ tm với mọi người như Chúa đã đ́i xữ với ti. Ti đã khng là gì hơn là bước śng thực hành t́m gương nhn ái của Ngài với đ̀ng loại của ti! Lời Ngài ṽn còn vang vọng bntai ti:" Cả con nữa, con hãy ra đi và làm như th́..con sẽ có sự śng mun đời !

 

Lng Thương Xt, Sứ Điệp Mun đời Cho Nhn Loại

Ngày nay, khi đọc Phúc-m, khi suy nịm v̀ cục đời rao giảng Tin-M̀ng của Chúa Cứu-Th́, ta th́y Chúa lun nói v̀ tình yu, lòng khoan dng và sự tha thứ! Khng những chỉ rao giảng mà thi, Ngài còn ban b́ thành lụt của Phúc-„m, ḷp thành Giao-œớc Mới:" Th̀y ban cho chúng con ṃt giới răn mới:là chúng con hãy yu thương nhau"! hoặc nơi khác Ngài phán: " Cứ d́u ǹy mà thin hạ nḥn bít các con là mn đ̣ ta: là các con hãy yu ḿn nhau"! " hãy yu nhau như Th̀y đã yu thương chúng con"! Cục đời của Ngài là ṃt bức tranh thu ḍt bằng ba nét rực rỡ, đó là:"Tình-Yu, Từ-Tm, Tha-Thứ": ba thứ gia bảo v cùng cao quí mà Ngài trao ban cho nhn loại, nói theo ngn từ Trít-Học: đó là những nét đặc trưng của"Đạo Nḥp Th̉", là Tinh-Hoa của Kit giáo!

Chẳng có ai trn đời có th̉ vẽ cho ta hình ảnh vẹn toàn v̀ cục đời khoan-dung, nhn aí cho bằng Chúa Kit; Ngài đã dng hín chúng ta cã cục đời, đặc bịt, những giờ phút cúi cùng cục śng, khi mà đủ thứ áp lực, thử thách, chèn ép, khó khăn gh gớm đ̉ xúng trìu nặng trn toàn thn Ngài! Ngài ch́p nḥn t́t cả với trái tim từ t́n khim cung!

Đừng ch́ng cưỡng ch́ng lại với kẻ làm đ̀u ác cho bản thn ư? Chúa Kit, khng những chỉ khuyn bằng lời thi, ngài còn nu gương m̃u śng đ̣ng cho ta: Ngài hn lại kẻ dùng cái hn mà bán rẻ Ngài cho qun dữ! Ngài hạ ḷnhcho các mn đ̣ bỏ khí giới xúng, khng ch́ng cự những kẻ đ́n bắt ngài:" Hãy bỏ gươm vào vỏ, vì ai dùng gươm, sẽ ch́t vì gươm (Mt...)! Ngài đứng lặng thinh trang nghim trước mặt th̀y cả thương t́ c̣t v́n Ngài v̀ nhìu lẽ đạo đời, r̀i trước toà Philat, toàn quỳn Lamã, tŕn thủ Juđa. Ngài can đảm chịu tra t́n đòn vọt và nhục nhã do đám lính tráng ngoại đạo, th bạo, tục tằn ở sn su dinh tŕn thủ! Ngài dùng h́t sức sực bình sinh vác cy tḥp tự gía l ĺt trn đường ph́ Jrusalem giữa mun tíng hò la đá đảo nhục mạ của đám đng cùng nhịt, thác loạn, gh tởm. Ngài gắng gượng vác tḥp gía leo ln đ̀i Calv, nơi pháp trường lenh láng máu, nơi Ngài phải xử treo ln trn cy g̃ như ṃt tn ṭi đ̀ nguy hỉm của loài người! Ngài chịu nhúc h̉ khi phải ḷt tr̀n trùn trước toàn dn! Ngài bị các mn sinh t̉u thoát, bạn bỏ tŕn các thn nhn l̉n tránh. Ngài cảm nghịm bị chính Thin Chúa, Cha của Ngài bỏ rơi( Eloi, eloi, lema sabathani!( Lạy Chúa Trời ti, lạy Chúa Trời ti, sao Người bỏ rơi ti?!( Mt 27: 46 )! Trong cơn h́p h́i thương đau, phìn nảo trăm b̀, kh̉ s̀u mun ñi, đớn đau ngút ngàn, Ngài đã ngước mắt ln trời c̀u xin Chúa Cha tha ṭi cho những kẻ đa ra tay làm kh́n mình!:" Lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng l̀m khng bít vịc chúng làm"( Luca 23; 34 ).

Và ít ngày sau, Ngài śng lại từ cõi ch́t, khng còn trong ch́n ṃ ph̀n nữa! B́y giờ các bà đạo đức đi víng ṃ, đem theo thúc thơm và ṃc dược cho vịc t̉m lượm theo truỳn th́ng! Thin Th̀n Chúa hịn ra đưa tin cho các bà:" Hãy v̀ báo cho các mơn đ̣, và Pher hay là Ngài đã đi trước đ́n Galila, nơi đó họ sẽ gặp ngài"! Thánh sữ Marclưu ý đ́n ṃt chi tít nhỏ:" Báo cho các mn đ̣...và cho Pher hay tin Ngài đã śng lại...Tại sai tn tủi Phr được nhắc nơi đy, tách bịt các mn đ̣ khác...Ta còn nhớ đm Chúa bị tra t́n hành hạ, Phr có mặt đó..và đã ch́i Th̀y đ́n ba l̀n...Phúc-m k̉ là Phr ra ngoài khóc lóc ăn năn vì hành đ̣ng ch́i Chúa...Tn Phr được đ́n ngay sau Chúa śng lại...là ć ý dọn lòng cho Phr quen đi chuỵn ṭi l̃i xưa đ̉ m̀ng vui hoan hỷ vì th̀y đã khng còn ch́t nữa...Ngài đã śng lại tḥt như lời đã phá hứa!

Ring thánh sử Gioan, với ngòi bút linh đ̣ng đã k̉ lại sự vịc śng lại của Chúa được phát hịn do vịc víng m̀ của người thíu phụ tn gọi Maria magdalna, người được Chúa ban ơn ăn năn th́ng h́i thay đ̉i cục đời! Bà đ́n ṃ khóc lóc vì khng tìm được xác th̀y:" Maria đứng sat bn ṃ ở phía ngoài mà khóc,, vừa khóc, bà vừa cúi nhìn vào ṃ, bà th́y hai thin th̀n ng̀i đó , aó trắng xóa, ṃt ng̀i phía đ̀u, ṃt ng̀i phía chn nơi đã đ̉ xác Chúa Jesu! Các Ngài hỏi tại sao bà khóc? bà nói với họ: người ta đã ćt xác Chúa ti đu, khng bít by giờ xác đã đ28 đu. Nói th́, bà quay lại nhìn phía sau, th́y Chúa jesu đứng đó, nhưng khng bít là Chúa jesu. Chúa Jesu hỏi bà:" Ǹy bà, bà tìm ai? Tại sao lại khóc?Tưởng đó là người làm vười, bà nói:" ng ơi, ńu ng đã đưa xác Ngài đi ṃt nơi khác, xin chỉ dùm ti, đ̉ ti đ́n ćt xác ngài?Bằng cung giọng quen thục, Chúa nói với bà:" Maria! Bà quay lại, và thưa:"Rabbuni" có nghĩa là:"Lạy Th̀y", theo tíng do-Thái!Và Chúa nói với Maria:" Hãy v̀ ni với anh em ta, rằng ta đã śng lại, rằng ta ln cùng Cha Ta cũng là Cha của anh em"( Jn 20:11-17)

" Hãy v̀ nói với anh em Ta"! Ối cu nói thn thương làm sao! Chúa gọi các mn đ̣ là"anh em ta"! Các ngài chắc phải vui m̀ng khi nghe Maria báo tin vui m̀ng đó! Chúa gọi các" mn đ̣ là anh em ta", Ngài ć ý mún họ qun dđi chuỵn củ của ba ngày v̀ trước. Chuỵn ngày lm nạn của Ngài. ! Chuỵn các mn đ̣ bỏ tŕn t̉u thoát ĺy thn bỏ nàilại chịu tṛn ṃt mình! có nghĩa là Ngài mún họ qun h́t như Ngài đã qun ṭi l̃i và lòng sự b́t trung hèn nhát của họ! Chúa đã ḍ lượng khng đ̉ lòng căm gịn trách móc họ, Ngài đ̣ lượng tha thứ cho họ. Ngài mún họ vui ln đ̉ nḥn típ tục con đường sứ ṃnh tương lai đang chờ đợi họ! Khng quay v̀ dĩ vãng, khng thắc mắc tìm lý giải bịn minh, khng đ̉ l̃i , khng ḱt án, khng bục ṭi! T́t cả được lắng qun trong lòng dung thứ đ̣ luợng th̀n linh! Yu thương, đ̣ lượng, tha thứ là con đường của Ngài, Ngài đã dạy, đã śng và đã ch́t đi śng lại làm chứng cho giáo thuýt của Ngài: Tn Giáo của Tình-Thương! Thánh Phaol quảng dĩn thm:

" Tình thương thì ch́p nḥn t́t cả, tha thứ t́t cả, cho đi t́t cả, hy vọng t́t cả, trao ban t́t cả..( I cor 13,13)

Lòng thương xt khoan dung của Chúa, khng những đã rửa sạch ṭi ḅi phản của các mn đ̣, đặc bịt là Phr, mà còn tạo cho các Ngài cơ ḥi đ̉ làm lại cục đời mới, cao cả hơn, can trường hơn xứng với sứ ṃnh cam go mai ngày! Sau khi nḥn lãnh Chúa Thánh Th̀n các Tng-Đ̀ đã chia tay nhau ra đi khắp chn trời góc bỉn đ̉ làm nhn chứng cho Th̀y Chí Thánh. Sử sách ghi khắc cục đời truỳn giáo trun chin của t́t cả các Ngài, và lạ lùng hơn nữa, h̀u h́t các ngài đã ch́t can trường, ch́t"tũn giáo"đ̉ minh chứng lòng trung thành với Chúa!:" Khng có tình nào cao quí hơn là lìu mạng śng mình vì bạn hữu"( Jn 15, 13)!

Xin cảm tạ đ́n mun đời lòng từ tm của Chúa! Nhờ đó phát sinh lịch sử Cứu-R̃i, và lịch sử ring tư của đời m̃i người chúng ta!

" Phúc cho ai bít dung thứ xót thương, vì chính họ sẽ tìm được lòng khoan dung thương xt"! Vì tình thương sẽ tạo thm tình thương, khoan dung làm phát sinh lòng đ̣ lượng! Nơi cung lng từ bi thương xt của Thin Cha, pht sinh nguồn Ơn Cứu Rỗi. Ging sng vin mn của nhn loại v lịch sử ring tư của đời mỗi người chng ta cũng được khơi nguồn từ lng thương xt bao la đ của Thin Cha.

 

  Rev.Nguyễn Quốc Hải, Ph.D

 


Xem cc bi viết khc trong Rev. Nguyễn Quốc Hải, Kho 7 GHHV Đ Lạt Việt Nam.