Mục vụ Hôn nhân (15)

Wedding Ring

 


 

 

Có người thắc mắc hỏi: câu 142 trong bản Foccus là ǵ vậy?

Thưa câu đó nguyên văn Anh ngữ như sau:

“I could not under any condition remain married to my spouse if he/she were ever unfaithful to me”, chúng tôi chuyển dịch: “Dù với điều kiện nào tôi cũng không thể tiếp tục sống đời vợ chồng với người yêu nếu như người đó có lần nào phản bội tôi”.

Trong những bản trắc nghiệm tâm lư chuẩn bị hôn nhân, một câu tương tự luôn có mặt và quả thật là nặng kư v́ đă bắt nhiều người phải ṿ đầu bứt trán để suy nghĩ. Có điều thật đáng chú ư là dù có dịp bàn căi với nhau, đa số cô cậu vẫn giữ y nguyên lập trường của ḿnh khi có dịp trao đổi so sánh với người hướng dẫn.

Trong sách hướng dẫn, câu trả lời được đề nghị (expected answer) là ‘D’ (disagree = không đồng ư).

Kinh nghiệm hướng dẫn Mỹ cũng như Việt giúp cá nhân chúng tôi đi đến một câu trả lời nước đôi nhưng không ba phải: vừa có vừa không. Đây chỉ là kinh nghiệm và lối giải thích của cá nhân chúng tôi. Không nhất thiết phải là câu trả lời độc nhất đúng. Quư vị có quyền đồng ư hoặc không. Hy vọng sau khi đọc câu trả lời và đường lối giải thích của chúng tôi, quư vị cũng hiểu vấn đề hơn, như các bạn trẻ mà chúng tôi có dịp hướng dẫn đă hiểu và cảm thấy thoải mái với đường lối này.

Trước hết, tuy bản đó được gọi là trắc nghiệm, nhưng thực ra tiếng Mỹ gọi là ‘inventory’ (bản tổng kê) hoặc ‘questionnaire’ (bản câu hỏi). Hơn 150 câu chỉ có một mục đích là giúp cho hai cô cậu hiểu ḿnh biết người, hiểu nhau biết nhau, để rồi không phê b́nh chỉ trích so sánh ai hơn ai thua. Do đó câu trả lời không có nghĩa là đúng hay sai, hoặc đậu hay rớt, nhưng chỉ cho biết hiện thời mỗi người suy nghĩ hiểu biết nhận định như thế nào thôi. Nếu không t́m hiểu để chấp nhận khác biệt của nhau, kiểu Pháp gọi là “Vive la différence” (hoan nghênh điều khác biệt), hai người khó có thể sống hạnh phúc thực sự sau này.

Là con người, ai cũng ăn uống nghỉ ngơi giải trí, nhưng mỗi người mỗi khác. Cũng vậy trong lĩnh vực t́nh yêu, nam nữ đều yêu, nhưng là nam yêu khác, nữ yêu khác, cho dù Mỹ Việt không khác nhau bao nhiêu.

Đa số nam, khoảng 70-80%, trả lời: ‘A’ (agree = đồng ư), chừng 10%: ‘D’ (disagree = không đồng ư), và 10-20%: ‘U’ (unsure = không chắc), và khá đông nữ, khoảng 60-70% trả lời ‘D’, 10-20% trả lời: ‘A’, 20-30%: ‘U’. Đây chỉ là một con số tỉ lệ phỏng định, không theo khoa học xác suất (statistics). Có nghĩa là đa số phái nam sẽ không muốn tiếp tục cuộc sống vợ chồng nữa, và khá đông phái nữ không đồng ư, kèm theo lời giải thích rằng phải t́m ra đầu giây mối rợ tuỳ trường hợp đă rồi mới quyết định. Phái nữ chú trọng tới chữ ‘under any condition’ (dù với điều kiện nào), và dĩ nhiên phái nữ nghĩ tới hoàn cảnh cá biệt này nọ.

Có một số tránh né vấn đề bằng cách chọn câu trả lời ‘U’ (unsure = không chắc) và nghĩ rằng chuyện này sẽ chẳng bao giờ xẩy đến cho ḿnh, hoặc t́m cách ‘hoăn binh chi kế’, để đến đó rồi sẽ hay. Số phái nữ ‘U’ (không chắc) thường nhiều hơn phái nam.

Tại sao có câu trả lời khác biệt? Tại v́ tuy nam và nữ cùng yêu với trái tim và lư trí, nhưng cách thức biểu lộ diễn tả và cảm nhận t́nh yêu thực khác nhau. Phái nam qua thể xác nhiều hơn tâm hồn, c̣n phái nữ qua tâm hồn nhiều hơn thể xác.

Ca dao Việt Nam có câu: “Đàn ông năm bẩy lá gan, Lá ở cùng vợ, lá toan cùng người”, “Đàn ông năm thê bẩy thiếp, Gái chính chuyên chỉ có một chồng”. Đó là nói về thực tế của con người, chứ không phải đó là mẫu mực lư tưởng.

Khi đa số phái nam đồng ư: có thể hiểu tiêu cực rằng họ muốn độc quyền chiếm trọn con tim và cuộc đời của người yêu, nhưng cũng có thể hiểu thực tế họ biết rằng khi người nữ đă ăn nằm với ai là đă thuộc về người khác đó rồi, không c̣n là vợ hoặc người yêu của ḿnh nữa. Tâm lư thông thường phái nam t́m kiếm t́nh (dục = sex) trước rồi (t́nh) nghĩa (love) sau, c̣n phái nữ không muốn làm t́nh (make love= sexual relations) nếu chưa yêu và cảm thấy được yêu (intimate/emotional relationship), cho dù có khi chỉ là giả tạo. Chính v́ sự khác biệt này, người ta đă gây cho nhau nhiều hiểu lầm, khổ đau buồn tủi của tṛ đời và t́nh đời.

Khi phần nhiều phái nữ trả lời không đồng ư: hiểu chủ quan cho rằng ḿnh khoan dung độ lượng, nhưng cũng có thể chỉ là một lập trường thực tế ‘c̣n nước c̣n tát’, hoặc tốt hơn là một thái độ tích cực t́m hiểu toàn bộ vấn đề: phản bội, nhưng với ai? tại sao? bao lâu? Cách hiểu này áp dụng khá đúng trong trường hợp ngoại t́nh.

Theo kiểu nói thông thường trao đổi về t́nh yêu nam nữ, chúng ta thường nghe thấy nói: người con gái ‘trao thân gửi phận’ (give myself completely), ‘cho đi tất cả’ (give everything totally), c̣n người con trai ‘giải quyết sinh lư’ (self release), ‘thoả măn nhục dục’ (sexual pleasure). Xin đừng vội đưa ra một phán quyết luân lư, cũng đừng khư khư bảo vệ một nhận định chủ quan. Xin hăy coi đây như là một cách t́m hiểu vấn đề trọn vẹn, với hy vọng giúp nhau sửa sai và cải tiến.

Chúng tôi đề nghị đường lối giải thích câu trả lời 142 vừa có vừa không, để chúng ta thấy rằng trước sau chúng ta cũng giống như 5 người mù sờ voi thôi. Do đó tiêu cực là đừng quá chủ quan cho rằng chỉ có ḿnh là đúng, người khác là sai, và tích cực là biết khiêm nhu tự hạ để học hỏi cái hay cái tốt cái khác của người, ngơ hầu ḿnh bớt sai lạc và c̣n được phong phú thêm nhờ người khác.

Ca dao Việt Nam có câu: “Thuận vợ thuận chồng tát bể đông cũng cạn”: ‘thuận’ đây là đồng ư với nhau trong t́nh hiệp nhất và duy nhất, chứ không phải trong điều kiện đ̣i buộc đồng nhất hoặc độc nhất.

Chúng tôi không đồng ư với câu trả lời đề nghị của bản hướng dẫn, v́ tin rằng điều cốt lơi của vấn đề không phải là đồng ư hoặc không đồng ư, hoặc cả hai phải trả lời y như nhau, nhưng là mỗi người ư thức vấn đề, hiểu biết lư do tại sao ḿnh cũng như người yêu trả lời. Chính đó là then chốt và nền tảng.

Câu 142 cũng như tất cả các câu khác hoặc các bản trắc nghiệm khác chỉ có cùng một mục đích giúp cho mỗi người hiểu ḿnh biết người (yêu) để cùng nhau xây dựng toà nhà hạnh phúc, y như thể thợ nề, thợ mộc, thợ điện, thợ nước: mỗi người một việc, không ai hơn ai thua ai. Mỗi người ư thức phần đóng góp thi công của ḿnh th́ mọi sự tốt đẹp.

 

L.m. Anthony Vũ Hùng Tôn
vuhungton@hotmail.com

 


 

Xem các bài viết khác trong Anthony Vũ Hùng Tôn.